Cười hở lợi ở trẻ em tưởng đơn giản nhưng nếu không hiểu rõ nguyên nhân và tìm cách khắc phục có thể gây hệ luỵ khôn lường cho tương lai của bé. Ví dụ như sự tự ti về ngoại hình, khả năng ăn nhai kém, sai lệch khớp cắn,… Dưới đây bác sĩ nha khoa Thuý Đức sẽ phân tích đầy đủ thông tin về cười hở lợi ở trẻ em giúp Quý phụ huynh hiểu rõ hơn nhé.
Mục lục
Cười hở lợi là gì?
Cười hở lợi là phần lợi (nướu) trên của răng lộ ra nhiều, thường khi bạn cười rộng hoặc cười quá to. Hiện tượng này làm cho nướu lộ rõ, có thể gây cảm giác không thoải mái cho người cười nếu họ không muốn hình ảnh bản thân lộ ra như vậy.
Cười hở lợi ở trẻ em bao gồm những mức độ nào?
Cười hở lợi không chỉ xảy ra ở người lớn mà trẻ em cũng có thể gặp tình trạng này với nhiều mức độ khác nhau.
– Mức độ nhẹ: Khi cười lợi bị lộ ra khoảng 3- 4 mm, ít hơn 1/4 chiều dài răng.
Lợi chỉ hơi lộ ra khi cười nhưng không quá nhiều. Đây là dạng phổ biến và thường không gây lo ngại. Đôi khi, trẻ chỉ cười nhẹ nhàng và nướu lộ một chút mà không làm mất thẩm mỹ nhiều.
– Mức độ trung bình: Khi cười khoảng cách từ chân răng tới viền môi nằm trong khoảng 4mm – 7mm, tức nhỏ hơn 1/2 chiều dài của răng.
Phần lợi lộ ra một phần rõ rệt hơn, có thể từ một chút đến nửa của nướu. Điều này bắt đầu làm cho trẻ cảm thấy tự ti khi giao tiếp nếu ai đó trêu đùa.
– Mức độ nặng: Khi phần lợi lộ khoảng 8mm, lớn hơn 1/2 chiều dài của răng.
Toàn bộ nướu trên có thể lộ rõ, thậm chí lộ ra nhiều hơn răng khi cười. Tình trạng này cũng là cười hở lợi rõ rệt nhất, làm cho trẻ cảm thấy tự ti và cần đến sự can thiệp của bác sĩ nha khoa nếu ảnh hưởng đến sự phát triển răng miệng hoặc thẩm mỹ.
– Mức độ rất nặng:
Phần lợi lộ ra ngoài nhiều hơn cả chiều dài của răng, đôi khi phần lợi còn che lấp gần hết răng. Thông thường, cười hở lợi ở mức độ này còn đi kèm với hô, vẩu.
Nguyên nhân dẫn tới cười hở lợi ở trẻ em
Cười hở lợi ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như yếu tố di truyền, cấu trúc cơ mặt,… Dưới đây bác sĩ sẽ phân tích cụ thể hơn để mọi người hiểu rõ nhé.
– Yếu tố di truyền
Di truyền là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến cười hở lợi. Như bạn đã biết thì con cái sẽ nhận 50% gen di truyền của cả bố và mẹ. Nếu cha mẹ hoặc ông bà thế hệ trước có người cười hở lợi, thì khả năng trẻ em cũng gặp phải tình trạng tương tự là khá cao. Cấu trúc xương hàm và cơ mặt được di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, dẫn đến việc khi cười, nướu lộ ra nhiều.
– Cấu trúc cơ mặt và hàm
Một số bé có cấu trúc cơ mặt đặc biệt hoặc có sự phát triển không đều của cơ mặt làm cho khi cười, các cơ miệng kéo lên quá cao và làm lộ ra nhiều phần lợi. Hoặc nếu hàm trên phát triển quá dài hay hàm dưới phát triển ngắn cũng dẫn tới xu hướng cười hở lợi.
– Cơ miệng hoạt động quá mức
Có nhiều trẻ quá năng động, hoạt bát và cơ miệng hoạt động mạnh hoặc cười nhiều cũng dẫn đến việc kéo nướu lên.
– Sự phát triển không đều của răng miệng
Trẻ em trong giai đoạn phát triển răng miệng có thể gặp tình trạng cười hở lợi do sự thay đổi kích thước của răng và hàm. Đó là khi trẻ thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn, cấu trúc răng miệng không cân đối dẫn tới lợi lộ ra nhiều hơn khi cười. Hoặc trường hợp răng mọc lệch, hàm không đều làm cho việc cười kém tự nhiên, lộ ra lợi nhiều.
– Thói quen xấu
Như quý phụ huynh đã biết, trẻ thường duy trì một số thói quen xấu như thở bằng miệng, mút ngón tay đều ảnh hưởng đến sự phát triển của hàm và cơ miệng. Điều này có thể dẫn đến việc cười hở lợi nếu thói quen diễn ra trong thời gian dài.
– Tình trạng hô (khớp cắn hô)
Khớp cắn hô là tình trạng mà hàm trên của trẻ phát triển quá mức so với hàm dưới, khiến cho khi cười, nướu trên lộ ra nhiều. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến cười hở lợi và cần được khắc phục ngay để tránh ảnh hưởng đến thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.
– Tình trạng lợi phát triển bất thường
Đôi khi, lợi (nướu) phát triển quá dài hoặc dày, khiến khi cười, phần nướu lộ ra nhiều hơn bình thường. Nguyên nhân xuất phát từ yếu tố di truyền hoặc do các vấn đề về sức khỏe răng miệng.
Vì sao cha mẹ nên điều trị cười hở lợi cho trẻ từ sớm?
Cười hở lợi có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ, sức khoẻ răng miệng và cả tâm lý của trẻ. Bởi vậy cha mẹ nên tìm cách điều trị cười hở lợi cho bé nhà mình càng sớm càng tốt nhằm mang đến rất nhiều lợi ích dưới đây.
– Cải thiện thẩm mỹ và tự tin của trẻ
Như đã chia sẻ ở trên, cười hở lợi ảnh hưởng đến thẩm mỹ trên khuôn mặt khiến trẻ cảm thấy tự ti khi giao tiếp, đặc biệt trong giai đoạn mới như hiện nay. Trẻ em có thể cảm thấy ngại ngùng, xấu hổ khi cười và tác động đến sự tự tin và tâm lý của trẻ, ảnh hưởng đến học tập, các mối quan hệ xã hội.
– Ngăn ngừa các vấn đề răng miệng lâu dài
Cười hở lợi thường liên quan đến các vấn đề như sai lệch khớp cắn, răng hô hoặc móm nếu không được điều trị kịp thời. Trẻ ăn nhai hoặc vệ sinh răng miệng khó khăn hơn vì hàm không khớp đúng. Từ đó gây ra các vấn đề như sâu răng, viêm nướu, hoặc các bệnh lý răng miệng khác.
Điều trị sớm cười hở lợi sẽ giúp sửa chữa những vấn đề này, đảm bảo sự phát triển răng miệng bình thường và giảm nguy cơ các vấn đề lâu dài.
– Chỉnh hình hàm và răng sớm sẽ hiệu quả hơn
Khi trẻ còn nhỏ, các xương hàm và răng đang trong quá trình phát triển nên việc can thiệp sớm có thể giúp chỉnh hình hàm và răng hiệu quả hơn. Nhờ hành động này mà hàm và răng trở nên đều đặn và cân đối, từ đó giảm bớt khả năng phải điều trị phức tạp về sau. Ngoài ra, việc sử dụng các phương pháp như niềng răng hoặc các can thiệp chỉnh hình từ khi trẻ còn nhỏ có thể giúp đạt được kết quả tốt hơn và giảm thiểu thời gian điều trị.
– Giảm thiểu vấn đề tâm lý khi trưởng thành
Nếu cười hở lợi không được điều trị từ sớm, bé nhà mình có thể cảm thấy tự ti và mang theo cảm giác này suốt tuổi trưởng thành. Nó ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý chung, dẫn đến sự thiếu tự tin trong giao tiếp hoặc trong các tình huống xã hội quan trọng. Việc điều trị sớm như một cách “tháo gỡ” sự tự ti, giúp bé cảm thấy thoải mái hơn khi cười, giảm bớt các lo lắng về hình thức của mình trong các mối quan hệ.
– Dễ dàng theo dõi và kiểm soát sự phát triển của răng miệng
Ngoài những tác dụng trên, điều trị cười hở lợi từ sớm còn giúp bác sĩ và cha mẹ dễ dàng theo dõi sự phát triển răng miệng của trẻ. Từ đó đưa ra các phương pháp điều trị khi cần thiết. Bằng cách can thiệp sớm, bác sĩ có thể phát hiện ra các vấn đề tiềm ẩn và ngăn ngừa các vấn đề nghiêm trọng trong tương lai.
– Duy trì sức khỏe răng miệng tổng thể
Hàm răng khoẻ mạnh không chỉ đảm bảo sự phát triển răng miệng bình thường mà còn giúp duy trì sức khỏe toàn diện cho trẻ. Điều trị cười hở lợi làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như viêm nướu, viêm nha chu, hay thậm chí là các vấn đề về tiêu hóa nếu trẻ gặp khó khăn trong việc ăn uống do vấn đề răng miệng.
– Giảm chi phí điều trị trong tương lai
Liên quan đến vấn đề tài chính, điều trị cười hở lợi từ sớm giúp giảm bớt chi phí điều trị ở cả hiện tại và tương lai. Nếu không điều trị kịp thời, các vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn và cần các phương pháp điều trị phức tạp, kéo dài thời gian và chi phí cao hơn.
Các phương pháp điều trị cười hở lợi ở trẻ em
Cười hở lợi không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn cả sức khoẻ lẫn tâm lý của trẻ. Quý phụ huynh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ nha khoa để quyết định giải pháp điều trị phù hợp. Ví dụ như niềng răng, phẫu thuật chỉnh hình hàm hoặc các phương pháp điều trị khác.
Niềng răng (Chỉnh nha)
Niềng răng là một trong những phương pháp hiệu quả điều trị cười hở lợi. Đặc biệt nếu tình trạng hở lợi do sự phát triển không đều của răng miệng, như khớp cắn hô, móm, hoặc răng mọc lệch. Việc nắn chỉnh răng từ sớm giúp cải thiện khớp cắn, giảm tình trạng lợi lộ ra khi cười đạt được hiệu quả tốt nhất, rút ngắn thời gian trị liệu.
Hiện nay, niềng răng ở trẻ em chia làm 2 dạng chính là niềng răng mắc cài và niềng răng không mắc cài (niềng răng trong suốt Invisalign First).
– Niềng răng mắc cài
Nếu dựa vào cấu tạo của mắc cài thì niềng răng mắc cài chia thành 2 loại: mắc cài kim loại và mắc cài sứ. Trong đó mắc cài sứ có màu sắc tương tự với màu răng nên tính thẩm mỹ tốt hơn so với mắc cài kim loại.
Nếu dựa vào cơ chế hoạt động, mắc cài chia thành 2 loại: mắc cài kim loại truyền thống và mắc cài kim loại tự buộc.
- Mắc cài kim loại truyền thống: Bác sĩ sẽ gắn từng chiếc mắc cài lên bề mặt răng, sau đó liên kết chúng bằng dây cung và dây thun, tạo ra lực kéo giúp các răng sát khít với nhau.
- Mắc cài kim loại tự buộc: Thay vì sử dụng dây chun để giữ dây cung vào mắc cài, loại mắc cài này thiết kế thêm chốt tự động có thể đóng mở giúp cố định dây cung mà không cần dây chun. Khả năng điều chỉnh lực siết cũng tốt hơn, giúp rút ngắn thời gian chỉnh nha.
Ưu điểm của niềng răng mắc cài với trẻ
- Tính hiệu quả cao, đặc biệt với cả các trường hợp răng hô vẩu móm, răng lệch lạc nặng hoặc khớp cắn sai
- Điều chỉnh toàn diện không chỉ về răng mà còn cả xương hàm, khớp hàm, giúp cải thiện cả chức năng ăn nhai và thẩm mỹ của hàm răng.
- Chi phí hợp lý, phù hợp với điều kiện kinh tế của nhiều gia đình.
Nhược điểm của niềng răng mắc cài với trẻ
- Tính thẩm mỹ chưa cao nếu chọn mắc cài kim loại và tốt hơn nếu phụ huynh chọn mắc cài sứ.
- Khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng, dễ tích tụ mảng bám, thức ăn nếu trẻ không vệ sinh răng miệng cẩn thận.
- Thời gian đầu trẻ cảm thấy đau nhức, khó chịu do khí cụ trong khoang miệng.
- Cần tái khám định kỳ thường xuyên để siết khí cụ.
– Niềng răng trong suốt Invisalign First
Invisalign First là công nghệ niềng răng trong suốt được thiết kế dành riêng cho trẻ em giai đoạn từ 6- 10 tuổi khi răng miệng còn đang trong giai đoạn phát triển. Khí cụ bao gồm một bộ khay niềng chuyên dụng và được chia thành từng giai đoạn khác nhau.
Chúng có nhiệm vụ kéo từng chiếc răng dịch chuyển từng chút một về đúng vị trí mong muốn trên cung hàm, điều chỉnh răng mọc lệch hay khoảng cách giữa các răng và vấn đề phát âm.
Bên cạnh đó, khay niềng giúp hàm trên và hàm dưới phát triển một cách chính xác nhất, ngăn ngừa tình trạng răng hô vẩu hay móm. Chất liệu của khay niềng làm từ nhựa dẻo cao cấp rất mềm dẻo, linh hoạt nên không gây cọ xát vào má, nướu.
Những ưu điểm vượt trội của niềng răng trong suốt Invisalign First
- Điều trị sớm nhất các sai lệch bất thường trên răng và hàm của trẻ
- Tạo chỗ cho răng vĩnh viễn mọc đúng trên cung hàm về sau
- Tính thẩm mỹ tốt khi hoàn toàn không nhận ra khí cụ niềng răng, trẻ tự tin vui chơi, học tập
- Chất liệu mềm dẻo, ôm sát khít răng nên không sợ bị tổn thương khoang miệng
- Tháo lắp khay niềng dễ dàng trước và sau khi ăn hoặc vệ sinh răng miệng nên cũng ít bị các bệnh nha khoa
- Hạn chế tối đa tình trạng phải nhổ răng để chỉnh nha
- Tiết kiệm thời gian cho các bậc phụ huynh và các bé khi không cần thăm khám thường xuyên
Có thể thấy, niềng răng trong suốt Invisalign First là phương pháp hiện đại nhất hiện nay, mang đến hiệu quả tốt và khắc phục được hoàn toàn nhược điểm của niềng răng mắc cài ở trên.
Xem thêm: Niềng răng trẻ em hết thời gian bao lâu thì hoàn thành?
Cắt lợi (Phẫu thuật cắt lợi)
Nếu nguyên nhân cười hở lợi là do lợi phát triển quá dài (nướu quá dày), bác sĩ có thể khuyến cáo phương pháp cắt lợi để điều chỉnh phần nướu thừa, giúp giảm tình trạng lợi lộ khi cười. Phẫu thuật này thường được thực hiện một cách đơn giản và có thể phục hồi nhanh chóng, giúp cải thiện thẩm mỹ cho trẻ.
Sử dụng thiết bị chỉnh hình (Máng niềng hoặc hàm giả)
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng máng niềng hoặc hàm giả để giúp điều chỉnh sự phát triển của hàm và răng miệng. Những thiết bị này giúp đưa hàm vào vị trí chính xác hơn, hỗ trợ giảm tình trạng lợi lộ khi cười.
Phẫu thuật chỉnh hình môi (Chỉnh môi)
Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu nguyên nhân cười hở lợi là do cấu trúc môi (ví dụ, môi trên quá ngắn hoặc hoạt động quá mạnh khi cười), bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật chỉnh hình môi để giảm độ nâng của môi khi cười, từ đó giảm sự lộ lợi.
Phẫu thuật chỉnh hình hàm (Chỉnh hàm)
Phẫu thuật chỉnh hình hàm là một phương pháp điều trị cần thiết nếu nguyên nhân cười hở lợi là do hàm trên phát triển quá dài hoặc cấu trúc xương hàm bất thường. Phẫu thuật này thường được thực hiện khi trẻ đã đủ lớn và xương hàm ổn định. Phương pháp giúp điều chỉnh cấu trúc hàm, giảm sự phát triển quá mức của hàm trên và cải thiện tình trạng cười hở lợi.
Điều trị bằng phẫu thuật nướu kết hợp với niềng răng
Nếu tình trạng cười hở lợi là do sự kết hợp của vấn đề về răng miệng và nướu, bác sĩ có thể kết hợp phẫu thuật nướu và niềng răng để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất. Phẫu thuật nướu sẽ giúp giảm phần lợi thừa, còn niềng răng sẽ điều chỉnh sự phát triển của răng và hàm.
Điều trị bằng việc thay đổi thói quen (Thói quen xấu)
Nếu cười hở lợi do các thói quen xấu như thở bằng miệng, mút ngón tay, hoặc cắn môi, việc thay đổi những thói quen này có thể giúp cải thiện tình trạng cười hở lợi. Cha mẹ có thể phối hợp với nha sĩ để tìm các phương pháp giúp trẻ thay đổi thói quen, từ đó giảm bớt tác động đến sự phát triển của cơ miệng và hàm.
Nếu có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc liên quan đến vấn đề chăm sóc và niềng răng cho trẻ, vui lòng liên hệ HOTLINE 093.186.3366 – 086.690.7886 hoặc đăng ký tư vấn (không mất phí) với bác sĩ nha khoa Thúy Đức để được hỗ trợ sớm nhất ĐĂNG KÝ
