Trám răng cho trẻ em là một trong những phương pháp điều trị phổ biến nhằm kiểm soát sâu răng và bảo tồn răng sữa cũng như răng vĩnh viễn non. Tuy nhiên, không phải vật liệu trám răng nào cũng phù hợp với đặc điểm răng miệng và độ tuổi của trẻ. Việc lựa chọn vật liệu trám đúng không chỉ ảnh hưởng đến độ bền của miếng trám mà còn liên quan trực tiếp đến an toàn và hiệu quả lâu dài. Bài viết dưới đây sẽ giúp làm rõ các loại vật liệu trám răng hiện nay và lựa chọn phù hợp cho trẻ em theo góc nhìn nha khoa.
Các vật liệu trám răng hiện nay gồm có những loại nào
Trong nha khoa hiện đại, trám răng là phương pháp phục hồi mô răng bị mất do sâu răng, mẻ răng hoặc tổn thương men răng. Vật liệu trám răng được lựa chọn dựa trên nhiều yếu tố như vị trí răng, kích thước tổn thương, độ bền mong muốn, yếu tố thẩm mỹ và đối tượng điều trị. Hiện nay, các vật liệu trám răng phổ biến bao gồm:
Composite resin
Đây là vật liệu trám được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay. Composite có màu sắc gần giống răng thật, đáp ứng tốt yêu cầu thẩm mỹ. Vật liệu này có khả năng bám dính tốt vào mô răng nhờ hệ thống keo dán nha khoa, phù hợp để trám răng cửa, răng thẩm mỹ và cả răng sau trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, composite yêu cầu kỹ thuật trám chính xác, cần kiểm soát độ khô tốt và thời gian thao tác tương đối dài.
Glass ionomer cement (GIC)
GIC có đặc điểm nổi bật là khả năng giải phóng fluor liên tục, giúp phòng ngừa sâu răng tái phát. Vật liệu này bám dính hóa học trực tiếp với mô răng mà không cần hệ thống keo phức tạp. GIC thường được sử dụng cho trám răng sữa, trám cổ răng, trám tạm hoặc trám trong những trường hợp khó kiểm soát nước bọt. Nhược điểm của GIC là độ bền và khả năng chịu lực nhai thấp hơn composite.
Resin-modified glass ionomer cement (RMGIC)
Đây là vật liệu kết hợp giữa GIC và nhựa composite. RMGIC giữ được khả năng giải phóng fluor của GIC, đồng thời cải thiện độ bền cơ học và khả năng đông cứng nhờ ánh sáng. Vật liệu này được sử dụng khá phổ biến trong nha khoa trẻ em và trám răng cổ.
Amalgam
Còn gọi là trám bạc. Amalgam có độ bền cao, chịu lực tốt và kỹ thuật trám đơn giản. Tuy nhiên, do không đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ và có chứa thủy ngân, amalgam hiện nay ít được sử dụng, đặc biệt là trong điều trị cho trẻ em.
Các loại khác
Ngoài ra còn có một số vật liệu đặc biệt khác như compomer hoặc vật liệu trám sinh học, nhưng mức độ phổ biến thấp hơn và thường được sử dụng trong các chỉ định chuyên biệt.
Trám răng cho trẻ em loại nào phù hợp?
Việc lựa chọn vật liệu trám răng cho trẻ em không thể áp dụng hoàn toàn giống người lớn. Răng sữa và răng vĩnh viễn non có đặc điểm cấu trúc khác biệt, men răng mỏng hơn, buồng tủy lớn hơn và khả năng chịu lực kém hơn. Ngoài ra, mức độ hợp tác của trẻ trong quá trình điều trị cũng là yếu tố quan trọng.
Trong đa số trường hợp trám răng sữa, GIC được xem là vật liệu phù hợp. Khả năng giải phóng fluor giúp giảm nguy cơ sâu răng tái phát, đặc biệt trong bối cảnh trẻ em thường có chế độ ăn nhiều đường và vệ sinh răng miệng chưa hoàn thiện. GIC cũng có kỹ thuật trám đơn giản, thời gian thao tác ngắn, phù hợp với trẻ nhỏ hoặc trẻ khó hợp tác. Độ bền của GIC tuy không cao nhưng thường đáp ứng đủ cho thời gian tồn tại sinh lý của răng sữa.
Composite resin được chỉ định cho trẻ em trong những trường hợp cần yêu cầu thẩm mỹ cao, chẳng hạn trám răng cửa, trám răng vĩnh viễn non hoặc trám răng sữa còn thời gian tồn tại dài. Tuy nhiên, composite đòi hỏi kiểm soát tốt độ khô, thời gian điều trị lâu hơn và trẻ cần hợp tác tương đối tốt. Vì vậy, composite thường phù hợp hơn với trẻ lớn hoặc trẻ có khả năng phối hợp điều trị tốt.
RMGIC là lựa chọn trung gian, được sử dụng trong nhiều trường hợp trám răng cho trẻ em. Vật liệu này vừa có khả năng giải phóng fluor, vừa có độ bền tốt hơn GIC thông thường, đồng thời thao tác không quá phức tạp. RMGIC thường được chỉ định cho trám răng sữa vùng răng sau hoặc răng vĩnh viễn non mới mọc.
Nhìn chung, không có một vật liệu trám nào là tốt nhất cho tất cả trẻ em. Việc lựa chọn cần dựa trên độ tuổi, loại răng, mức độ sâu răng, thời gian tồn tại của răng và khả năng hợp tác của trẻ.
Tìm hiểu: Trẻ 4 tuổi bị sâu răng thì điều trị thế nào?
Trám răng cho trẻ cần lưu ý gì?
Khi trám răng cho trẻ em, ngoài việc lựa chọn vật liệu phù hợp, cần lưu ý nhiều yếu tố khác để đảm bảo hiệu quả và an toàn lâu dài.
Trước hết, cần đánh giá chính xác tình trạng răng. Không phải mọi răng sâu đều phù hợp để trám. Trong trường hợp tổn thương sâu lớn, sát tủy hoặc đã có dấu hiệu viêm tủy, trám răng đơn thuần có thể không đủ hiệu quả và cần phương pháp điều trị khác.
Thứ hai, thời điểm trám răng rất quan trọng. Trám răng sữa nên được thực hiện sớm khi tổn thương còn nhỏ để tránh biến chứng và giảm nguy cơ đau cho trẻ. Việc trì hoãn điều trị thường khiến quá trình trám trở nên phức tạp hơn.
Thứ ba, kỹ thuật trám và kiểm soát môi trường miệng đóng vai trò quan trọng. Trẻ em thường khó giữ miệng khô và ổn định trong thời gian dài, do đó bác sĩ cần lựa chọn vật liệu và kỹ thuật phù hợp để hạn chế thất bại của miếng trám.
Thứ tư, sau khi trám răng, phụ huynh cần chú ý hướng dẫn trẻ chăm sóc răng miệng đúng cách. Việc trám răng không có nghĩa là răng sẽ không bị sâu lại. Chải răng đúng cách, kiểm soát chế độ ăn ngọt và tái khám định kỳ là yếu tố quyết định tuổi thọ của miếng trám.
Cuối cùng, cần hiểu rằng trám răng cho trẻ em mang tính bảo tồn và phòng ngừa. Mục tiêu chính không chỉ là phục hồi hình thể răng mà còn là bảo vệ tủy răng, duy trì chức năng ăn nhai và tạo điều kiện thuận lợi cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí. Do đó, phụ huynh nên đưa trẻ thăm khám định kỳ tại các cơ sở nha khoa có chuyên môn về nha khoa trẻ em để được tư vấn và điều trị phù hợp.
