Việc quyết định nên trám răng thưa hay niềng răng thường khiến nhiều người băn khoăn, đặc biệt khi bạn đứng trước những lựa chọn có chi phí và thời gian rất khác nhau. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề có thể quyết định dựa trên cảm tính hay giá tiền trước mắt. Trám răng và niềng răng là hai phương pháp khác nhau hoàn toàn về bản chất điều trị, chỉ định chuyên môn, mức độ cải thiện thẩm mỹ cũng như hiệu quả lâu dài. Để chọn được giải pháp phù hợp với tình trạng răng của mình, bạn cần hiểu rõ và so sánh từng phương pháp dựa trên những tiêu chí thực tế dưới đây.
Mục lục
1. So sánh về hiệu quả thẩm mỹ
Trám răng thưa là phương pháp sử dụng vật liệu nha khoa, phổ biến nhất là composite, để bù đắp vào khoảng trống giữa các răng. Về mặt thẩm mỹ, trám răng chỉ mang lại hiệu quả trong những trường hợp răng thưa mức độ nhẹ, khoảng hở nhỏ, răng có hình thể tương đối đều và khớp cắn không có sai lệch đáng kể. Khi đó, việc trám giúp các răng nhìn sát lại với nhau hơn, cải thiện nụ cười trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên, hiệu quả thẩm mỹ của trám răng có giới hạn rõ ràng. Khi khoảng thưa lớn, việc trám buộc phải tăng kích thước bề ngang của răng, dẫn đến răng trông to, bè hoặc mất cân đối so với tổng thể hàm răng và khuôn mặt. Ngoài ra, trám răng không làm thay đổi vị trí chân răng hay trục răng, nên hình dáng cung hàm về cơ bản không thay đổi.
Tìm hiểu: Chi tiết quy trình trám răng
Niềng răng tác động trực tiếp vào vị trí của răng trên cung hàm, đưa răng về đúng vị trí sinh lý. Với răng thưa, niềng răng giúp đóng khoảng thưa một cách tự nhiên bằng cách di chuyển răng, đồng thời sắp xếp lại trật tự răng nếu có sai lệch kèm theo. Do đó, hiệu quả thẩm mỹ của niềng răng không chỉ giới hạn ở việc khép kín khe hở mà còn cải thiện toàn bộ nụ cười, đường cười và sự hài hòa giữa răng, môi và khuôn mặt.
Xét về mức độ tự nhiên sau điều trị, răng được niềng giữ nguyên hình thể giải phẫu ban đầu, chỉ thay đổi vị trí nên thường cho cảm giác tự nhiên hơn. Trong khi đó, răng trám có thể nhìn tự nhiên ở khoảng cách xa nhưng ở cự ly gần hoặc dưới ánh sáng mạnh, vật liệu trám vẫn có khả năng lộ ranh giới, đặc biệt khi đã sử dụng một thời gian.
2. So sánh về hiệu quả lâu dài
Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi điều trị răng thưa là khả năng duy trì kết quả theo thời gian.
Đối với trám răng, độ bền của miếng trám phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng vật liệu, kỹ thuật của bác sĩ, thói quen ăn nhai và chăm sóc răng miệng của người bệnh. Trên thực tế, miếng trám composite không có tuổi thọ vĩnh viễn. Sau vài năm, vật liệu có thể bị mòn, đổi màu, bong sút hoặc xuất hiện khe hở vi mô giữa miếng trám và răng thật. Khi đó, cần trám lại hoặc thay thế.
Ngoài ra, trám răng không giải quyết được nguyên nhân gốc của răng thưa là sự sai lệch vị trí răng. Vì vậy, trong một số trường hợp, đặc biệt khi khoảng thưa do lực nhai hoặc do thói quen xấu, tình trạng tái thưa vẫn có thể xảy ra.
Niềng răng mang lại hiệu quả lâu dài hơn vì răng được di chuyển về vị trí ổn định trên cung hàm. Sau khi kết thúc niềng, nếu người bệnh tuân thủ đeo hàm duy trì đúng chỉ định, kết quả có thể được giữ ổn định trong thời gian rất dài, thậm chí là suốt đời. Tuy nhiên, niềng răng không được xem là “ổn định vĩnh viễn” nếu không có giai đoạn duy trì, vì răng vẫn có xu hướng dịch chuyển theo thời gian.
Tổng thể, về mặt hiệu quả lâu dài, niềng răng có giá trị bền vững hơn so với trám răng thưa.
3. So sánh về thời gian điều trị
Trám răng thưa có ưu điểm rõ ràng về thời gian. Thông thường, một lần hẹn từ 30 đến 60 phút là có thể hoàn tất điều trị, người bệnh thấy ngay kết quả sau khi ra khỏi phòng khám. Đây là lý do nhiều người lựa chọn trám răng khi cần cải thiện thẩm mỹ nhanh chóng.
Tuy nhiên, cần hiểu rằng nhanh không đồng nghĩa với triệt để. Trám răng không điều chỉnh được các vấn đề về khớp cắn hay vị trí răng, và có thể cần làm lại sau một thời gian.
Niềng răng là quá trình điều trị dài hạn, thường kéo dài từ 12 đến 24 tháng, thậm chí lâu hơn tùy mức độ răng thưa và các sai lệch đi kèm. Thời gian dài là điểm khiến nhiều người e ngại, nhưng đổi lại, niềng răng mang đến sự thay đổi toàn diện và có kiểm soát, đảm bảo chức năng ăn nhai và tính ổn định lâu dài.
Về bản chất, trám răng giải quyết nhanh phần nhìn thấy, còn niềng răng giải quyết triệt để cấu trúc bên trong.
Tìm hiểu: Răng đã trám muốn niềng thêm có được không?
4. So sánh về chi phí
Xét về chi phí ban đầu, trám răng thưa có mức giá thấp hơn đáng kể so với niềng răng. Chi phí thường được tính theo răng hoặc theo vị trí trám dao động từ 200.000 – 500.000đ/ khe thưa, phù hợp với người có ngân sách hạn chế hoặc chỉ cần điều chỉnh nhẹ.
Tuy nhiên, nếu xét về chi phí dài hạn, trám răng có thể phát sinh thêm do phải trám lại, sửa chữa hoặc thay thế miếng trám sau một thời gian sử dụng. Khi cộng dồn các lần điều trị lặp lại, tổng chi phí có thể tăng lên đáng kể.
Niềng răng có chi phí ban đầu cao hơn do là một quá trình điều trị phức tạp, kéo dài và cần theo dõi thường xuyên. Tuy nhiên, khi hoàn tất và duy trì tốt, người bệnh thường không cần can thiệp thêm trong nhiều năm. Vì vậy, xét trên góc độ đầu tư dài hạn cho sức khỏe răng miệng, niềng răng có thể được xem là tiết kiệm hơn đối với những trường hợp răng thưa từ mức độ trung bình trở lên.
Tham khảo chi tiết: Bảng giá niềng răng mới nhất hiện nay
5. So sánh về mức độ xâm lấn và an toàn răng thật
Về nguyên tắc, trám răng thưa có thể thực hiện mà không cần mài răng trong những trường hợp khe hở nhỏ. Tuy nhiên, để tăng độ bám dính và tạo hình thẩm mỹ tốt hơn, một số trường hợp vẫn cần mài rất ít men răng. Nếu lạm dụng hoặc trám quá nhiều, có thể ảnh hưởng đến hình thể và sức khỏe răng thật về lâu dài.
Niềng răng không xâm lấn trực tiếp vào mô răng, không mài răng trong đa số trường hợp răng thưa. Tuy nhiên, nếu vệ sinh răng miệng không tốt trong quá trình niềng, nguy cơ sâu răng, viêm lợi hoặc mất khoáng men răng có thể xảy ra. Những rủi ro này không đến từ bản thân phương pháp niềng mà chủ yếu do việc chăm sóc không đúng cách.
Đọc thêm: Các lưu ý khi chăm sóc vệ sinh răng trong thời gian niềng
Tổng thể, cả hai phương pháp đều an toàn khi được chỉ định đúng và thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn. Rủi ro thường xuất phát từ việc lựa chọn sai phương pháp so với tình trạng răng thực tế.
Nhìn chung, trám răng thưa và niềng răng không phải là hai phương pháp thay thế hoàn toàn cho nhau, mà mỗi phương pháp phù hợp với những điều kiện và mục tiêu điều trị khác nhau. Việc so sánh chi tiết theo các tiêu chí trên giúp các bạn hiểu rõ giá trị thật của từng lựa chọn, từ đó đưa ra quyết định phù hợp hơn với tình trạng răng và nhu cầu cá nhân.
