Trẻ em có bao nhiêu răng sữa?

1. Trẻ em có bao nhiêu răng sữa?

Một đứa trẻ bình thường có tổng cộng 20 chiếc răng sữa, bao gồm 10 răng ở hàm trên và 10 răng ở hàm dưới. Răng sữa bắt đầu mọc từ khoảng 6 tháng tuổi và quá trình mọc răng sữa hoàn tất vào khoảng 2,5 đến 3 tuổi. Tuy nhiên, thời điểm và trình tự mọc răng có thể khác nhau ở mỗi trẻ do yếu tố di truyền, dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe.

Sự hình thành răng sữa bắt đầu từ thời kỳ bào thai, khoảng tuần thứ 6-8 của thai kỳ. Khi trẻ ra đời, các mầm răng đã phát triển trong xương hàm và sẽ dần nhú ra khỏi lợi trong những năm đầu đời.

Tìm hiểu thêm: Trẻ em mọc răng thừa có nguy hiểm không, xử lý thế nào?

2. Cách phân loại các nhóm răng sữa

Hệ răng sữa được chia thành 3 nhóm chính, mỗi nhóm đảm nhận một chức năng riêng biệt trong quá trình ăn nhai và phát triển ngôn ngữ:

Răng cửa (Incisors): Bao gồm 8 chiếc, chia đều cho 2 hàm. Có 4 răng cửa giữa và 4 răng cửa bên. Đây là những chiếc răng mọc đầu tiên và chủ yếu dùng để cắn thức ăn.

• Răng cửa giữa thường mọc từ 6-10 tháng tuổi.
• Răng cửa bên mọc kế tiếp, từ 9-13 tháng tuổi.

Răng nanh (Canines): Gồm 4 chiếc, nằm giữa răng cửa bên và răng hàm đầu tiên. Răng nanh có vai trò xé thức ăn và duy trì hình dáng cung hàm.

• Thường mọc trong giai đoạn từ 16-22 tháng tuổi.

Răng hàm sữa (Molars): Có tổng cộng 8 chiếc, chia làm 2 nhóm là răng hàm thứ nhất và răng hàm thứ hai.

• Răng hàm thứ nhất mọc từ 13-19 tháng tuổi.
• Răng hàm thứ hai mọc sau cùng, từ 23-33 tháng tuổi.
• Răng hàm đóng vai trò chính trong việc nghiền và nhai thức ăn.

Tổng cộng, hệ răng sữa bao gồm:

• 8 răng cửa
• 4 răng nanh
• 8 răng hàm

Đọc thêm: Nanh sữa ở trẻ sơ sinh là gì, có ảnh hưởng đến bé không?

3. Lịch mọc răng sữa theo độ tuổi

3.1. Răng nào mọc trước? Răng nào mọc sau?

Trình tự mọc răng sữa ở trẻ em thường tuân theo một quy luật nhất định, bắt đầu từ răng cửa giữa hàm dưới rồi đến răng cửa hàm trên. Tiếp theo là các răng cửa bên, răng hàm đầu tiên, răng nanh và cuối cùng là răng hàm thứ hai.

Thứ tự mọc răng phổ biến như sau:

• Răng cửa giữa hàm dưới (2 chiếc)
• Răng cửa giữa hàm trên (2 chiếc)
• Răng cửa bên (4 chiếc: 2 hàm trên, 2 hàm dưới)
• Răng hàm đầu tiên (4 chiếc)
• Răng nanh (4 chiếc)
• Răng hàm thứ hai (4 chiếc)

Trình tự này giúp cung hàm phát triển cân đối, tạo điều kiện cho trẻ ăn nhai hiệu quả và đảm bảo không gian cho răng vĩnh viễn sau này.

3.2. Bảng thời gian mọc răng sữa từ 6 tháng đến 3 tuổi

Mỗi trẻ có thể có sự khác biệt nhỏ về thời gian mọc răng, tuy nhiên lịch mọc trung bình được y khoa thống kê như sau:

Tên răng	Hàm	Thời gian mọc (tháng tuổi)
Răng cửa giữa	Dưới	6 – 10
Răng cửa giữa	Trên	8 – 12
Răng cửa bên	Trên	9 – 13
Răng cửa bên	Dưới	10 – 16
Răng hàm đầu tiên	Trên	13 – 19
Răng hàm đầu tiên	Dưới	14 – 18
Răng nanh	Trên	16 – 22
Răng nanh	Dưới	17 – 23
Răng hàm thứ hai	Dưới	23 – 31
Răng hàm thứ hai	Trên	25 – 33

Trẻ thường hoàn thiện đầy đủ 20 răng sữa vào khoảng 30 tháng tuổi, tức là khi được khoảng 2,5 tuổi.

Có thể bạn muốn biết: Răng mọc lẫy ở trẻ do đâu, có phải nhổ bỏ không?

3.3. Dấu hiệu mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Mọc răng là một quá trình sinh lý bình thường nhưng thường đi kèm một số biểu hiện dễ nhận biết:

• Trẻ chảy nước dãi nhiều hơn bình thường
• Thích nhai gặm các đồ vật
• Nướu sưng đỏ, đôi khi có điểm trắng
• Quấy khóc, cáu gắt, khó ngủ
• Ăn uống kém hoặc bỏ bú
• Một số trẻ có biểu hiện sốt nhẹ, tiêu chảy nhẹ

Các biểu hiện này thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần quanh thời điểm răng nhú lên khỏi nướu. Tuy nhiên, nếu sốt cao kéo dài hoặc tiêu chảy nặng, cần loại trừ nguyên nhân bệnh lý khác.

Đọc thêm:  Trẻ mọc răng có bị nôn không không? 

4. Khi nào răng sữa mọc chậm là bất thường?

Trẻ bắt đầu mọc chiếc răng đầu tiên vào khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, một số trẻ có thể mọc sớm từ 4 tháng hoặc muộn đến 12 tháng. Đây vẫn được coi là trong giới hạn bình thường.

Tình trạng mọc răng chậm được xem là bất thường nếu:

• Sau 12 tháng tuổi mà chưa mọc chiếc răng nào
• Đến 2,5 – 3 tuổi mà chưa đủ 20 răng sữa
• Răng mọc không theo thứ tự hợp lý (ví dụ: răng nanh mọc trước khi răng cửa)
• Cung hàm có biểu hiện bất đối xứng rõ rệt

Nguyên nhân mọc răng chậm có thể liên quan đến:

• Di truyền
• Suy dinh dưỡng
• Thiếu vitamin D, canxi
• Các rối loạn tuyến giáp hoặc rối loạn phát triển

Trong các trường hợp này, nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa nhi hoặc nha khoa để được đánh giá và can thiệp kịp thời nếu cần.

5. Những vấn đề thường gặp trong quá trình mọc răng

5.1. Sốt mọc răng: sự thật hay ngộ nhận?

Sốt nhẹ thường được ghi nhận ở một số trẻ trong giai đoạn mọc răng, đặc biệt là khi răng chuẩn bị nhú lên qua nướu. Tuy nhiên, sốt cao (trên 38,5°C) không được xem là triệu chứng trực tiếp của mọc răng theo quan điểm y khoa.

Lý do trẻ có thể bị sốt nhẹ là do:

• Viêm nướu nhẹ khi răng xuyên qua bề mặt lợi
• Trẻ thường hay ngậm đồ vật, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn
• Sức đề kháng giảm tạm thời trong giai đoạn này

Nếu trẻ sốt cao kéo dài hơn 2 ngày, kèm theo ho, sổ mũi, tiêu chảy nặng hoặc phát ban, cần nghĩ đến nguyên nhân bệnh lý khác như viêm họng, tay chân miệng, hoặc nhiễm trùng tiêu hóa.

5.2. Chảy nước dãi nhiều, biếng ăn, quấy khóc

Trong quá trình mọc răng, tuyến nước bọt của trẻ hoạt động mạnh hơn, gây hiện tượng chảy nước dãi liên tục. Đây là phản ứng sinh lý bình thường, không cần can thiệp điều trị nếu trẻ vẫn ăn ngủ bình thường và không có dấu hiệu nhiễm trùng miệng.

Bên cạnh đó, trẻ có thể:

• Biếng ăn do nướu đau
• Khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc
• Cáu gắt, dễ quấy khóc
• Thích cắn gặm đồ vật

Những biểu hiện này thường chỉ kéo dài vài ngày, đi kèm với sự xuất hiện của một hoặc nhiều chiếc răng mới. Nếu kéo dài trên 1 tuần hoặc kèm theo các triệu chứng toàn thân, cần đưa trẻ đi khám.

5.3. Cách chăm sóc trẻ trong giai đoạn mọc răng đau nhức

Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ dễ chịu hơn trong giai đoạn mọc răng:

• Massage nướu: Dùng ngón tay sạch hoặc gạc ướt để xoa nhẹ nướu nơi răng sắp mọc.
• Cho trẻ nhai đồ mát: Như vòng nhai bằng silicone để trong ngăn mát tủ lạnh. Tránh đồ quá lạnh hoặc đông đá.
• Cho trẻ uống đủ nước: Tránh mất nước khi trẻ chảy dãi nhiều hoặc biếng ăn.
• Chia nhỏ bữa ăn: Thức ăn mềm, nguội, dễ nuốt để giảm áp lực lên vùng nướu.
• Giữ vệ sinh miệng: Lau miệng sau khi ăn và sau khi chảy nước dãi để tránh viêm da quanh miệng.

Tuyệt đối không dùng mật ong, muối hạt hay các bài thuốc dân gian thoa trực tiếp vào nướu vì có thể gây nhiễm trùng.

5.4. Nên cho trẻ dùng gel hay thuốc giảm đau khi mọc răng?

Một số loại gel làm dịu nướu có thể được sử dụng nếu trẻ quấy khóc nhiều do đau. Tuy nhiên, cần lưu ý:

• Gel phải là loại dành riêng cho trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ
• Không chứa chất gây tê mạnh (như benzocaine) nếu không có chỉ định của bác sĩ
• Chỉ sử dụng lượng nhỏ, không quá 4 lần mỗi ngày
• Không bôi trực tiếp lên răng hoặc thoa gel quá sâu vào họng

Trường hợp trẻ đau nhiều, có thể dùng thuốc hạ sốt giảm đau như paracetamol theo đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý dùng ibuprofen hoặc aspirin cho trẻ dưới 6 tháng tuổi.

6. Câu hỏi thường gặp

Răng sữa mọc lệch, chen chúc có đáng lo?

Răng sữa mọc lệch hoặc chen chúc nhẹ là hiện tượng khá phổ biến, thường không nghiêm trọng nếu cung hàm vẫn phát triển cân đối. Tuy nhiên, nếu lệch nhiều, gây khó nhai hoặc mất thẩm mỹ, nên đưa trẻ đến nha sĩ để theo dõi phát triển hàm và cân nhắc can thiệp sớm.

Răng sữa bị sâu: nguyên nhân và cách phòng tránh

Sâu răng sữa thường do vệ sinh kém, bú đêm thường xuyên, ăn đồ ngọt nhiều hoặc không đánh răng đúng cách. Để phòng tránh, cần chải răng hằng ngày bằng kem có fluoride (theo tuổi), hạn chế đồ ngọt, và đưa trẻ đi kiểm tra răng định kỳ mỗi 6 tháng.

Trẻ bị mất răng sữa sớm có ảnh hưởng gì không?

Mất răng sữa sớm (trước thời điểm răng vĩnh viễn mọc) có thể khiến các răng bên cạnh bị xô lệch, làm mất chỗ mọc của răng vĩnh viễn sau này. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định dùng dụng cụ giữ khoảng để bảo tồn vị trí cho răng vĩnh viễn.

Răng sữa không rụng đúng thời điểm xử lý thế nào?

Răng sữa không rụng khi răng vĩnh viễn đã mọc sẽ gây chen chúc hoặc sai lệch khớp cắn. Nếu tình trạng này kéo dài, cần nhổ bỏ răng sữa tại nha khoa để tạo điều kiện cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí. Phụ huynh nên đưa trẻ đi kiểm tra nếu răng sữa chưa rụng sau 7 tuổi.