Trẻ mọc răng thường bị đau răng, sưng nướu, chảy nước dãi, biếng ăn, khó ngủ, và đặc biệt là sốt. Sốt mọc răng là một vấn đề thường gặp, nhưng cũng là một vấn đề nan giải. Cha mẹ nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi trẻ mọc răng hay không? Đây là một câu hỏi mà nhiều cha mẹ thắc mắc và lo ngại. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về sốt mọc răng và cách sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ an toàn và hiệu quả
Mục lục
Trẻ sốt mọc răng có nên uống hạ sốt?
Khi trẻ mọc răng, nướu của bé sẽ bị sưng tấy và viêm nhẹ do áp lực từ răng sắp nhú lên. Viêm nướu này kích thích hệ miễn dịch của trẻ, dẫn đến việc giải phóng các tế bào bạch cầu. Các tế bào bạch cầu này sẽ tiết ra các chất như pyrogen, gây ra tình trạng sốt.
Thông thường, trẻ mọc răng sẽ chỉ bị sốt nhẹ, từ 37,5°C đến 38,5°C. Sốt thường xuất hiện vài ngày trước khi răng mọc và có thể kéo dài đến vài ngày sau khi răng nhú qua nướu.
Khi trẻ mọc răng, nhiều cha mẹ thường lo lắng về việc trẻ bị sốt và có nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt hay không. Theo các chuyên gia y tế, việc sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ mọc răng không phải là điều bắt buộc, mà cần cân nhắc dựa trên các yếu tố sau:
Mức độ sốt: Nếu trẻ chỉ bị sốt nhẹ (dưới 38.5°C), cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp hạ sốt tại nhà như lau mát bằng khăn ấm, cho trẻ uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng mát, và theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ thường xuyên.
Tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ: Nếu trẻ có các bệnh lý nền như tim mạch, hô hấp, thận, gan, tiểu đường, hoặc các bệnh miễn dịch, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ uống thuốc hạ sốt. Bởi vì, một số loại thuốc hạ sốt có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc tương tác với các thuốc điều trị bệnh lý nền của trẻ. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên kiểm tra lịch sử dị ứng của trẻ với các loại thuốc hạ sốt để tránh gây ra các phản ứng nguy hiểm cho trẻ.
Cảm giác của trẻ: Nếu trẻ cảm thấy khó chịu, quấy khóc do sốt, cha mẹ có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt paracetamol theo liều lượng phù hợp với cân nặng.
Liều lượng thuốc hạ sốt cho trẻ mọc răng
Liều lượng paracetamol cho trẻ phụ thuộc vào cân nặng của trẻ, thường dao động từ 10-15 mg/kg mỗi lần, và không quá 4 lần trong 24 giờ.
Nếu trẻ không thể uống paracetamol, cha mẹ có thể thay thế bằng thuốc hạ sốt ibuprofen, với liều lượng từ 5-10 mg/kg mỗi lần, và không quá 3 lần trong 24 giờ. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý rằng ibuprofen có thể gây kích ứng dạ dày, nên không nên cho trẻ uống khi trẻ đói hoặc có tiền sử bệnh dạ dày.
Lưu ý:
- Cha mẹ nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì thuốc, và sử dụng đồng hồ bấm giờ để nhớ thời gian cho trẻ uống thuốc.
- Nên sử dụng thuốc hạ sốt dạng siro hoặc viên đạn thay vì dạng viên nén để dễ dàng cho trẻ uống.
- Bạn nên tránh cho trẻ uống thuốc aspirin, vì thuốc này có thể gây ra hội chứng Reye, một bệnh lý nguy hiểm ảnh hưởng đến não và gan của trẻ.
- Nếu trẻ sốt cao kéo dài, co giật hoặc có các triệu chứng khác như nôn mửa, ho, sổ mũi, tiêu chảy, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
- Không sử dụng đồng thời nhiều loại thuốc hạ sốt khác nhau. Nhiều loại thuốc hạ sốt cho trẻ kết hợp với nhau sẽ làm tổn thương dạ dày, gây ra các vấn đề như loét dạ dày, xuất huyết tiêu hoá,..
Lời khuyên:
Cha mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ khi trẻ mọc răng và bị sốt. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường như không chơi, li bì, khó đánh thức, co giật, thở nhanh, thở khó, thở bất thường, tiêu chảy, phân có máu, sốt cao khó hạ, sốt kéo dài trên 2 ngày, trẻ sơ sinh ≤ 2 tháng tuổi thì cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được xử lý kịp thời.
Cách hạ sốt giảm đau khi trẻ mọc răng
Giảm sốt
Lau người bằng nước ấm:
Bạn nên dùng khăn mềm nhúng vào nước ấm (khoảng 37-38 độ C) và lau người cho bé, đặc biệt là ở những vị trí như trán, nách, bẹn, cổ, bụng, lưng, và chân.
- Cần lau người cho bé từ 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần khoảng 15-20 phút.
- Tránh dùng nước quá lạnh hoặc quá nóng, vì nước quá lạnh sẽ làm co cứng các mạch máu, cản trở quá trình tỏa nhiệt, còn nước quá nóng sẽ làm tăng nhiệt độ cơ thể.
Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát:
Để giúp bé thoải mái và khỏe mạnh, hãy ưu tiên chọn quần áo được làm từ chất liệu mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt như cotton, lanh, hoặc lụa. Quần áo rộng rãi, thoáng mát sẽ giúp bé vận động dễ dàng hơn, đồng thời hạn chế gây bí bách, khó chịu. Tránh sử dụng các loại vải nhân tạo như nilon, polyester, hoặc acrylic vì chúng có thể khiến bé nóng bức, bí da và dễ bị kích ứng.
Cho trẻ uống nhiều nước:
Khi bị sốt, trẻ sẽ mất nhiều nước và điện giải qua mồ hôi, nước tiểu, và hơi thở. Do đó, bạn nên cho trẻ uống nhiều nước để bù nước cho cơ thể, giúp trẻ giảm khát, và hạn chế tình trạng mất nước.
Bạn nên cho trẻ uống nước từng ngụm nhỏ, thường xuyên, và không quá nhiều một lần. Bạn có thể cho trẻ uống nước lọc, oresol, nước trái cây pha loãng, nước dừa, nước gạo, hoặc nước canh. Nước trái cây pha loãng sẽ cung cấp cho trẻ các vitamin tan trong nước, đặc biệt là vitamin nhóm B và vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống oxy hóa.
Nếu trẻ bị nôn, bạn nên đợi 15-20 phút sau khi trẻ nôn xong mới cho trẻ uống nước.
Không xát chanh hay đánh gió cho trẻ:
Đây là một cách chăm sóc trẻ bị sốt mọc răng không khoa học, vì nó không có tác dụng hạ sốt cho trẻ, mà chỉ làm cho trẻ cảm thấy khó chịu, đau đớn, và gây kích ứng da.
Giảm đau và khó chịu
Dùng dụng cụ gặm nướu:
Chọn dụng cụ gặm nướu an toàn, phù hợp với độ tuổi của bé. Có thể cho dụng cụ gặm nướu vào tủ lạnh để tăng hiệu quả làm mát và giảm đau.
Massage nướu cho bé:
Dùng ngón tay sạch hoặc dụng cụ massage nướu chuyên dụng để massage nhẹ nhàng nướu của bé.
Cho bé bú hoặc ăn thức ăn mềm: Việc bú mẹ hoặc ăn thức ăn mềm sẽ giúp bé bớt khó chịu và giảm áp lực lên nướu.
Cho trẻ nghỉ ngơi:
Khi trẻ còn mệt mỏi, đau đớn, hoặc sốt cao, điều quan trọng là tạo điều kiện cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ. Hãy cho trẻ ngủ trong phòng thoáng mát, sạch sẽ và yên tĩnh để trẻ có thể hồi phục tốt nhất. Tránh để trẻ ngủ trong môi trường quá nóng, quá lạnh, hoặc có nhiều ánh sáng và tiếng ồn ảnh hưởng đến giấc ngủ. Khi trẻ đã khỏe hơn, bạn có thể cho trẻ ra ngoài chơi nhưng nên chọn thời điểm thích hợp, tránh nắng gắt hoặc thời tiết xấu. Hãy ưu tiên những trò chơi nhẹ nhàng, vui vẻ giúp trẻ thư giãn và không quá căng thẳng.
Cho trẻ ăn nhiều lần trong ngày:
Để giúp bé dễ dàng vượt qua giai đoạn mọc răng đầy khó chịu, cha mẹ nên chú trọng vào chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Chia nhỏ bữa ăn thành nhiều phần nhỏ trong ngày sẽ giúp bé dễ tiêu hóa hơn.
Thay vì những món ăn cứng, cay, mặn, hoặc chua có thể gây kích thích nướu, hãy ưu tiên các loại thức ăn mềm, dễ tiêu và giàu dinh dưỡng như cháo hạt, súp rau củ, hoặc bột ngũ cốc.
Bằng cách linh hoạt thay đổi thực đơn, bé sẽ được cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển, đồng thời giảm bớt cảm giác khó chịu do mọc răng.
Xử lý khi trẻ bị sốt cao, co giật:
Đây là một tình huống nguy hiểm, có thể gây ra ngạt thở, thiếu oxy não, hoặc tổn thương não cho trẻ. Bạn cần nắm được cách xử lý để sơ cứu cho trẻ và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất. Bạn có thể thực hiện theo các bước sau: làm thông thường thở (cho trẻ nằm nghiêng, hút đàm nhớt để tránh tắc đường thở), nhét hậu môn thuốc hạ nhiệt (Paracetamol liều 10mg/kg/lần), lau mát hạ sốt. Tất cả trẻ co giật sau khi sơ cứu phải đưa tới cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
