Bé yêu của bạn đang trong giai đoạn mọc răng. Và dạo gần đây bạn thấy bé bắt đầu biếng ăn, thậm chí là bỏ ăn. Chắc hẳn điều này gây ra không ít hoang mang cho bạn và khiến bạn băn khoăn trong đầu với hàng chục câu hỏi về dinh dưỡng, sức khỏe, cũng như sự phát triển của con.
Nếu như các bậc cha mẹ đang đối mặt với tình trạng tương tự khi con mình mọc răng thì bài viết này sẽ là gợi ý cần thiết bạn nên đọc. Ở nội dung dưới đây, chúng tôi sẽ giải thích cho bạn biết tại sao trẻ mọc răng hay biếng ăn, biếng ăn bao lâu, có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ hay không, và làm thế nào để giúp con ăn ngon miệng hơn trong giai đoạn này. Chúng tôi cũng sẽ giới thiệu cho bạn một số loại thực phẩm tốt cho trẻ trong giai đoạn mọc răng.
Mục lục
Tại sao trẻ biếng ăn, bỏ bú khi mọc răng?
Trẻ mọc răng biếng ăn là một hiện tượng phổ biến và có nhiều nguyên nhân khác nhau.
Do nướu tấy đỏ, nứt nướu
Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân chính là do sự khó chịu và đau đớn ở nướu và lợi khi răng mọc lên. Khi bé mọc răng, nướu sẽ bị tấy đỏ và dần nứt ra để cho những chiếc răng sữa bắt đầu mọc lên. Quá trình nứt nướu khiến bé bị đau, phát sốt, khó chịu, quấy khóc dẫn đến biếng ăn, thậm chí bỏ ăn. Điều này khiến trẻ không muốn đưa thức ăn vào miệng, hoặc cắn và nhai thức ăn.
Tìm hiểu thêm: Các câu thần chú mọc răng không sốt
Do nhiễm khuẩn ở miệng
Trẻ cũng có thể biếng ăn, bỏ bú do bị nhiễm khuẩn ở miệng do vi khuẩn xâm nhập qua các vết thương ở nướu và lợi, gây ra viêm họng, viêm amidan, hoặc viêm nhiễm đường hô hấp. Điều này cũng làm giảm cảm giác thèm ăn và khả năng nuốt của trẻ.
Thay đổi khẩu vị trong giai đoạn mọc răng
Một nguyên nhân khác có thể là do thay đổi khẩu vị của trẻ khi mọc răng. Trẻ có thể thích hoặc ghét một số loại thức ăn nhất định hơn so với trước đây, hoặc có thể muốn thử những thức ăn mới lạ hơn. Điều này có thể khiến trẻ chọn lọc thức ăn, hoặc từ chối ăn những thức ăn quen thuộc.
Do hoạt động của enzyme tiêu hóa suy giảm
Một nguyên nhân nữa có thể là do sự giảm hoạt động của enzyme tiêu hóa trong cơ thể trẻ khi mọc răng. Khi trẻ mọc răng, các enzyme trong cơ thể bé bắt đầu tập trung vào những vị trí răng đang mọc để hỗ trợ răng sớm nhú ra ngoài.
Điều này khiến enzyme tiêu hóa bị giảm đi, vì vậy trẻ sẽ cảm thấy không ngon miệng khi ăn, dẫn đến chán ăn. Trong một số trường hợp, trẻ mọc răng còn có các triệu chứng khác như rối loạn tiêu hóa, phát ban, mẩn đỏ ở cằm,… Tất cả những tình trạng này đều khiến trẻ mệt mỏi và lười ăn.
Thời gian biếng ăn khi trẻ mọc răng là bao lâu?
Trong 6 tháng đầu, trẻ được bú mẹ hoàn toàn và các mầm răng vẫn ở bên trong xương và lợi. Đến tháng thứ 6, cơ thể trẻ phát triển nhanh hơn và cần bổ sung thêm nguồn dinh dưỡng khác ngoài bú mẹ, chính từ giai đoạn này trẻ bắt đầu ăn dặm. Ở độ tuổi này, nhiều trẻ bắt đầu mọc những chiếc răng sữa đầu tiên. Trung bình, đến tháng thứ 12, trẻ có 8 chiếc răng và 20 chiếc khi được 2 – 3 tuổi.
Tìm hiểu thêm: Trẻ mọc răng sớm nhất là mấy tháng? Mọc răng sớm có sao không?
Mỗi lần mọc răng, trẻ có thể có những đợt biếng ăn ngắn dao động từ 3 – 5 ngày, tùy thuộc vào số lượng và vị trí của răng mọc, cũng như mức độ đau đớn và khó chịu của trẻ.
Thông thường, trẻ sẽ biếng ăn nhiều nhất khi mọc răng cửa, răng nanh, và răng khôn, vì những răng này có kích thước lớn hơn và gây ra nhiều tổn thương hơn cho nướu và lợi.
Trẻ cũng có thể biếng ăn nhiều hơn khi mọc nhiều răng cùng một lúc, hoặc khi mọc răng kèm theo các triệu chứng khác như sốt, tiêu chảy, ho, sổ mũi, hoặc nổi mẩn. Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng về thời gian biếng ăn của trẻ, vì đây là một tình trạng tạm thời và sẽ tự khắc phục khi răng mọc xong.
Quan trọng hơn, bạn nên chú ý đến lượng và chất của thức ăn mà trẻ ăn được, cũng như cân nặng và chiều cao của trẻ để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ.
Trẻ biếng ăn có sao không?
Việc trẻ không chịu ăn, bú sữa trong thời kỳ mọc răng là điều bình thường, nếu trẻ vẫn duy trì được cân nặng và chiều cao phù hợp với độ tuổi thì cha mẹ không cần quá lo lắng. Đôi khi, bé có thể trở nên cáu kỉnh, quấy khóc nhiều hơn hoặc ngủ không ngon giấc. Cha mẹ cần bình tĩnh tìm giải pháp phù hợp giúp con cảm thấy dễ chịu hơn.
Tuy nhiên, nếu trẻ biếng ăn kéo dài quá lâu, trên 2 tuần, hoặc có dấu hiệu sụt cân, suy dinh dưỡng, mệt mỏi, ủ rũ, thì đây là những cảnh báo về sức khỏe của trẻ.
Chú ý tới một số nguy cơ sau nếu trẻ bỏ ăn dày ngày:
- Suy dinh dưỡng: Trẻ không nạp đủ dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển, dẫn đến thiếu hụt vitamin, khoáng chất, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, phát triển thể chất và trí não.
- Giảm cân: Mất đi lượng calo cần thiết, bé có thể sụt cân, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
- Mất nước: Chảy nước dãi nhiều do mọc răng kết hợp với biếng ăn khiến trẻ dễ bị mất nước, ảnh hưởng đến chức năng cơ quan.
- Táo bón: Ăn ít thức ăn rắn khiến bé dễ bị táo bón, gây khó chịu và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Trẻ biếng ăn thời gian dài có thể dẫn tới sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cơ thể và não bộ, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, khả năng học tập, và tâm lý của trẻ. Do đó, cha mẹ cần phải quan sát và theo dõi tình trạng ăn uống của trẻ, đồng thời tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục kịp thời
Trẻ mọc răng biếng ăn – cha mẹ nên làm gì?
Bình tĩnh, bớt lo lắng, tìm kiếm thông tin khoa học
Trẻ biếng ăn trong giai đoạn mọc răng chỉ là vấn đề sinh lý mà trẻ sơ sinh nào cũng phải trải qua. Thay vì lo lắng và bối rối, các bậc phụ huynh nên chuẩn bị tâm thế bình tĩnh và chủ động tìm hiểu kiến thức chăm sóc con khoa học.
Khi cha mẹ bình tĩnh, các bạn sẽ có khả năng suy nghĩ sáng suốt và tìm ra các giải pháp phù hợp để giúp trẻ ăn uống tốt hơn.
Thực tế, tâm trạng tiêu cực của cha mẹ có thể ảnh hưởng đến trẻ, khiến trẻ càng thêm lo lắng và khó chịu, dẫn đến biếng ăn nhiều hơn. Khi trẻ biếng ăn, cha mẹ không nên ép con ăn quá no, quát mắng hay trừng phạt con. Điều này sẽ làm con càng căng thẳng, sợ hãi và ghét ăn. Thay vào đó, cha mẹ nên tạo cho con một bầu không khí vui vẻ, thoải mái khi ăn, khen ngợi và khuyến khích con khi con ăn tốt. Cha mẹ cũng nên kiên nhẫn và chờ đợi con tự điều chỉnh cảm giác thèm ăn khi răng mọc hoàn thành.
Bên cạnh đó, để giúp trẻ giảm căng thẳng và thư giãn, bạn có thể mang trẻ ra ngoài đi chơi, cho trẻ tắm nước ấm hoặc kể cho trẻ nghe những câu chuyện thú vị. Điều này sẽ làm trẻ vui vẻ hơn và quên đi cơn đau.
Nhờ vậy các bé sẽ cảm nhận được sự quan tâm và yêu thương của cha mẹ. Điều này sẽ giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn này một cách dễ dàng hơn.
Cha mẹ cũng có thể tham khảo thêm các tư vấn chuyên môn từ bác sĩ nhi và bác sĩ nha khoa nếu cần thiết để hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này. Bác sĩ nhi và bác sĩ nha khoa có thể cung cấp cho cha mẹ những lời khuyên hữu ích về cách chăm sóc trẻ mọc răng biếng ăn.
Hỏi đáp: Trẻ sốt mọc răng có nên uống thuốc hạ sốt ngay?
Giảm bớt sự khó chịu ở nướu cho trẻ
Chọn dụng cụ massage nướu an toàn: Có thể sử dụng dụng cụ massage nướu chuyên dụng hoặc một chiếc khăn mềm, sạch để massage nướu cho trẻ. Nên chọn dụng cụ massage nướu có kích thước phù hợp với độ tuổi của trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
Chọn đồ chơi an toàn: Để giúp trẻ thoải mái hơn khi mọc răng, bạn có thể cho trẻ cắn vào những đồ chơi an toàn, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bạn nên chọn những đồ chơi có kích cỡ vừa vặn với miệng trẻ và không có những phần nhỏ dễ bị nuốt phải. Bạn cũng nên sử dụng những đồ chơi mọc răng chuyên dụng, không có BPA, phthalate, latex và PVC. Bạn đừng dùng những đồ chơi có chất lỏng trong bụng, vì chất lỏng có thể rò rỉ ra ngoài khi trẻ cắn và gây nguy hiểm cho trẻ.
Chườm lạnh đúng cách: Dùng một chiếc khăn mềm, sạch nhúng vào nước mát và chườm lên má của trẻ, vị trí gần răng mọc. Nên chườm lạnh trong khoảng 10-15 phút mỗi lần và không nên chườm quá lâu.
Lưu ý:
Tránh lạm dụng các loại gel mọc răng, vì chúng chỉ giúp giảm đau nướu trong thời gian ngắn, nhưng lại có mùi vị khó chịu. Ngoài ra, chúng cũng có thể làm tê cả môi và lưỡi của trẻ, ảnh hưởng đến khả năng ăn uống của trẻ.
Hỏi đáp: Bé thay răng mọc lệch phải làm sao?
Vệ sinh sạch sẽ nướu và khoang miệng miệng cho trẻ
Khi trẻ mọc răng, lợi của trẻ rất nhạy cảm và dễ bị viêm, sưng, đau. Để giảm thiểu các triệu chứng này, bạn nên chú ý vệ sinh nước và khoang miệng cho trẻ mỗi ngày.
- Trước khi vệ sinh nướu và khoang miệng cho trẻ, cha mẹ cần rửa tay sạch bằng xà phòng và nước ấm.
- Bạn có thể dùng một chiếc khăn mềm ẩm ướt với nước muối sinh lý (1/4 muỗng cà phê muối hòa tan trong 1 ly nước ấm) để lau nhẹ nhàng lợi của trẻ.
- Có thể sử dụng một chiếc khăn mềm, sạch hoặc gạc rơ lưỡi để lau lưỡi và nướu cho trẻ. Nhẹ nhàng lau lưỡi và nướu của trẻ theo chuyển động từ trước ra sau.
Việc này sẽ giúp làm sạch lợi, loại bỏ các mảnh thức ăn bám trên lợi, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và các tác nhân gây nhiễm trùng răng, lợi.
Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế cho trẻ ngậm núm ti giả hay núm bình sữa khi ngủ. Khi trẻ ngậm núm, nước bọt của trẻ sẽ bị giữ lại trong miệng, tạo môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn và các tác nhân có hại sinh sôi. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ viêm lợi, sâu răng, hôi miệng cho trẻ. Do đó, bạn nên thay thế núm ti giả hay núm bình sữa bằng một món đồ chơi mềm, an toàn cho trẻ khi ngủ. Bạn cũng nên cho trẻ uống nước sạch trước khi ngủ để làm sạch miệng và giảm khát nước.
Lưu ý:
- Nên vệ sinh nướu và khoang miệng cho trẻ ít nhất 2 lần mỗi ngày, sau khi ăn sáng và trước khi đi ngủ.
- Nên sử dụng các sản phẩm vệ sinh nướu và khoang miệng dành riêng cho trẻ em.
- Tránh sử dụng các sản phẩm có chứa cồn hoặc chất tạo màu.
- Nếu trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như nướu đỏ, sưng tấy, chảy máu hoặc mưng mủ, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ.
Cho trẻ uống nhiều nước hơn
Trong giai đoạn này, trẻ sơ sinh tiết nước bọt nhiều hơn, vì vậy để khôi phục lại sự cân bằng nước, hãy định kỳ cho trẻ uống nước đã được phê duyệt từ khi sinh ra.
Chia nhỏ khẩu phần ăn
Trong giai đoạn này, tốt hơn hết bạn nên tuân thủ chế độ cho ăn tự do theo nguyên tắc – thường xuyên nhưng với khẩu phần nhỏ (5 – 6 bữa mỗi ngày thay vì 3 bữa chính).
Nếu mẹ đang cho con bú, tần suất cho ăn có thể thay đổi. Trẻ có nhu cầu được bú thường xuyên không chỉ để thỏa mãn cơn đói mà còn để xoa dịu cảm xúc. Trong giai đoạn cấp tính, từ chối cho trẻ ăn bổ sung và chọn những thực phẩm ít gây kích ứng niêm mạc miệng.
Ăn thức ăn mềm
Bé rất muốn gặm và cắn mọi thứ, nhưng trong giai đoạn này tốt hơn hết bạn nên tránh thức ăn đặc càng nhiều càng tốt, vì các cạnh sắc nhọn có thể làm tổn thương nướu và chỉ khiến tình hình trở nên trầm trọng hơn. Trong số các sản phẩm ăn bổ sung, lựa chọn tối ưu nhất trong giai đoạn trẻ mọc răng là sản phẩm ăn bổ sung ngũ cốc. Các loại thức ăn mềm phổ biến cho trẻ trong giai đoạn mọc răng là cháo, súp, bún phở. Đối với thức ăn lỏng ngoài sữa có thể thêm nước trái cây, sữa chua.
Ngoài ra, cha mẹ có thể trang trí món ăn cho trẻ đẹp mắt bằng cách sử dụng các loại rau củ quả có màu sắc khác nhau. Màu sắc sặc sỡ có thể thu hút sự chú ý của trẻ và giúp trẻ ăn uống tốt hơn.
Gợi ý một số thực phẩm phù hợp cho bé trong giai đoạn mọc răng:
Trái cây mềm:
- Chuối: Ngọt và dễ tiêu hóa. Chuối cung cấp kali, vitamin B6 và vitamin C cho trẻ.
- Bơ: Béo ngậy và có vị bùi. Bơ cung cấp vitamin A, vitamin C, vitamin E và kali cho trẻ.
- Đu đủ: Đu đủ là loại trái cây mềm, ngọt và có vị hơi chua. Đu đủ cung cấp vitamin A, vitamin C, vitamin E và kali cho trẻ.
Rau củ quả nấu chín:
- Khoai lang: Khoai lang là loại rau củ quả mềm, dễ tiêu hóa và có vị ngọt. Khoai lang cung cấp vitamin A, vitamin C, kali và chất xơ cho trẻ.
- Bí đỏ: Bí đỏ là loại rau củ quả mềm, ngọt và dễ tiêu hóa. Bí đỏ cung cấp vitamin A, vitamin C, kali và chất xơ cho trẻ.
- Cà rốt: Cà rốt là loại rau củ quả mềm, ngọt và có vị hơi cay. Cà rốt cung cấp vitamin A, vitamin C, kali và chất xơ cho trẻ.
Thực phẩm giàu protein:
- Cá hồi: Cá hồi là loại thực phẩm giàu protein, omega-3 và vitamin D. Cá hồi giúp trẻ phát triển trí não và thị lực.
- Thịt gà: Thịt gà là loại thực phẩm giàu protein, vitamin B6 và niacin. Thịt gà giúp trẻ phát triển cơ bắp và hệ miễn dịch.
- Trứng: Trứng là loại thực phẩm giàu protein, choline và vitamin B12. Trứng giúp trẻ phát triển trí não và hệ thần kinh.
Sữa chua:
- Sữa chua là loại thực phẩm giàu probiotic, canxi và vitamin D. Sữa chua giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn và phát triển hệ miễn dịch.
Bánh quy mềm:
- Bánh quy mềm là loại thực phẩm dễ nhai và có thể giúp trẻ giảm bớt sự khó chịu do mọc răng. Nên chọn bánh quy mềm có vị nhạt và không chứa nhiều đường.
Tham khảo thêm: Bé chậm mọc răng nên bổ sung gì?
Lưu ý, danh sách này chỉ là gợi ý tham khảo, không phải là quy định hay bắt buộc. Hãy tự cân đối khẩu phần ăn của con cùng cách chế biến sao cho phù hợp với nhu cầu, sở thích của bé. Đồng thời, bạn cũng cần phải đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm dinh dưỡng chính cho con, bao gồm chất bột, chất đạm, chất béo và rau xanh, để con có sức khỏe tốt và phát triển toàn diện.
