Nụ cười tinh nghịch với hàm răng sữa nhỏ xinh của bé là niềm hạnh phúc không gì sánh bằng đối với bậc cha mẹ. Tuy nhiên, khi những chiếc răng sữa của con bắt đầu bị mòn và ngắn lại, niềm vui đó có thể chuyển biến thành lo lắng. Để bảo vệ nụ cười đáng yêu của những thiên thần nhỏ, hãy cùng nha khoa Thúy Đức tìm hiểu về cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn qua những kiến thức sẽ được chia sẻ trong bài viết này.
Dấu hiệu nhận biết răng sữa của bé bị mòn, mủn
Các dấu hiệu cho thấy răng sữa của bé bị mòn, mủn có thể bao gồm:
– Răng bị gãy, vỡ, hay mất một phần.
– Răng bị mất màu, có màu trắng, vàng, nâu, hay đen.
– Răng bị sâu, có lỗ, hay có mùi hôi.
– Răng bị lún, lệch, hay rụng sớm.
– Răng bị đau, nhức, hay chảy máu khi chải răng, ăn, hay uống.
– Răng bị nhiễm trùng, có mủ, hay có mụn nhọt ở chân răng.
– Răng bị biến dạng, bị chồi, hay bị mòn mặt nhai.
Mức độ mòn răng sữa
- Giai đoạn I – men răng ở mặt nhai các răng cửa, răng nanh hoặc ở đỉnh các múi răng hàm của trẻ bị mòn nhẹ. Khi quan sát răng cửa bạn có thể thấy rõ nhất ở phần mặt nhai của răng cửa lượn sóng trông như lưỡi cưa.
- Giai đoạn II – các răng bị mòn nhiều hơn và có thể làm lộ ngà răng bên trong.
- Giai đoạn III – chiều cao của thân răng giảm xuống còn 2/3 kích thước bình thường.
- Giai đoạn IV – răng bị mài mòn đến ngang cổ. Thân răng gần như bị mất hoàn toàn.
Nếu trẻ bị mòn 1 – 2 răng thì đây là tình trạng mài mòn cục bộ; nếu nhiều răng răng hoặc toàn bộ răng bị ảnh hưởng thì đây là hiện tượng mài mòn toàn thân.
Răng sữa của trẻ bị mòn, mủn – nguyên nhân là gì?
Răng của trẻ bị mòn và mủn là một vấn đề phổ biến và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là phân tích chi tiết về các nguyên nhân gây mòn và mủn răng ở trẻ:
Do di truyền và bẩm sinh
Men răng là lớp bảo vệ ngoài cùng của răng, có chức năng chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn, axit, hay lực ma sát. Men răng được hình thành từ các tế bào biểu mô trong quá trình phát triển răng, và có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố di truyền.
Các yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng men răng dù là răng sữa hay răng vĩnh viễn. Nên nếu như trẻ có cơ địa men răng yếu, mỏng thì sẽ bị bào mòn nhanh hơn. Một số bệnh về răng di truyền như thiếu sản men răng, hội chứng Ehlers-Danlos hay hội chứng Papillon-Lefevre đều có thể khiến răng sữa của trẻ bị mòn.
Bên cạnh đó, răng sữa của trẻ cũng có thể bị mòn hoặc dễ bị mòn hơn do các bất thường phát triển trong giai đoạn thai nhi. Các bất thường này có thể xảy ra do nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành răng của thai nhi, như chế độ ăn uống, viêm nhiễm, dùng thuốc kháng sinh…. Tất cả những yếu tố này có thể gây ra rối loạn trao đổi chất ở mẹ, dẫn đến việc thai nhi không nhận đủ các khoáng chất quan trọng cho sự phát triển của răng. Răng có thể bắt đầu bị hư hại ngay từ khi mới mọc ra, hay trước một tuổi.
Hỏi đáp: Trẻ mọc răng sữa sớm nhất là mấy tháng?
Do trẻ nghiến răng
Trẻ có thói quen nghiến răng khi ngủ thường xuyên có thể làm tạo ra áp lực mạnh và liên tục trên bề mặt răng, đặc biệt là răng sữa mà có lớp men mỏng hơn. Áp lực này có thể gây mòn men răng và làm suy yếu cấu trúc bảo vệ của răng.
Giảm sự bảo vệ của nước bọt: Nghiến răng cũng có thể gây giảm lưu thông nước bọt, làm giảm sự bảo vệ tự nhiên của nước bọt đối với răng. Nước bọt giúp cân bằng pH trong miệng và ngăn chặn sự tấn công của acid gây tổn thương răng.
Stress và căng thẳng thường là nguyên nhân chính của hành vi nghiến răng. Khi trẻ cảm thấy căng thẳng, bé có thể không ý thức được việc nghiến răng, đặc biệt là khi đang ngủ, làm gia tăng áp lực lên răng.
Để giảm nguy cơ mòn răng sữa do nghiến răng, quan trọng nhất là phải tìm hiểu nguyên nhân cụ thể của hành vi này. Nếu nghi ngờ rằng trẻ của bạn nghiến răng, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nha sĩ để đưa ra các phương pháp quản lý và điều trị phù hợp, bao gồm việc sử dụng nệm răng để giảm áp lực và bảo vệ răng.
Do vệ sinh răng miệng kém
- Chế độ đánh răng không đúng cách: Nếu trẻ không được hướng dẫn đúng cách đánh răng và thường xuyên, thức ăn và vi khuẩn sẽ tích tụ, tạo thành mảng bám và cao răng. Vi khuẩn sản xuất axit làm mòn men răng, gây sâu răng và mòn răng.
- Thói quen ngậm bình sữa khi ngủ: Nếu trẻ ngậm bình sữa khi ngủ, sữa có thể chảy vào răng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây mòn răng.
Do chế độ ăn uống không đúng cách
- Thức ăn có hàm lượng đường cao: Ăn nhiều thức ăn có đường cao như bánh kẹo, sữa có đường, nước ngọt, chuyển hóa thành axit trong miệng, làm mòn men răng.
- Thức ăn có hàm lượng axit cao: Ăn thức ăn có hàm lượng axit cao như trái cây chua, nước ép trái cây, có thể tấn công trực tiếp lớp men răng, gây mòn răng.
- Thiếu chất dinh dưỡng: Nếu trẻ thiếu canxi, magiê, vitamin D, fluor, các khoáng chất này không đủ để củng cố lớp men răng, làm răng yếu và dễ bị mòn.
Để ngăn chặn và điều trị tình trạng răng sữa bị mòn, cha mẹ cần đưa trẻ đến khám răng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Xem thêm: Thực phẩm nào giàu fluor tốt cho men răng
Cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn
Răng sữa bị mòn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và thẩm mỹ của trẻ, như đau răng, nhức răng, răng bị gãy, răng bị mất màu, răng bị nhiễm trùng, răng bị biến dạng, hay ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn.
Vì vậy, cha mẹ cần phải có những biện pháp xử lý kịp thời khi răng sữa của trẻ bị mòn. Dưới đây là một số cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn mà cha mẹ cần biết:
Xử lý khi răng sữa bị mòn nhẹ
Khi răng sữa chỉ mới bị mòn ở mức độ nhẹ, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau đây tại nhà để chăm sóc và bảo vệ răng cho bé:
Sử dụng bàn chải lông mềm, đánh răng thật nhẹ nhàng để loại bỏ mảng bám mà không gây tổn thương thêm đến bề mặt răng đã bị mòn. Tránh đánh quá mạnh tay hoặc sử dụng bàn chải lông cứng.
Sử dụng kem đánh răng chứa fluor, tái khoáng hóa men và ngà răng. Fluor là một khoáng chất có tác dụng tăng cường độ bền của men răng, ngăn ngừa mòn răng và sâu răng. Tái khoáng hóa là quá trình bổ sung các khoáng chất bị mất do mòn răng, giúp phục hồi và bảo vệ răng.
Súc miệng bằng nước ấm pha muối hoặc dùng sữa chua sau khi đánh răng. Nước muối và sữa chua có tác dụng làm sạch và kháng khuẩn, giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa mòn răng.
Đến khám răng định kỳ để được bác sĩ kiểm tra và đánh bóng răng, loại bỏ mảng bám và cao răng, bôi fluor hoặc bạch diamin florua (BDF) để bảo vệ răng.
Đọc thêm bài: Bé bị ngã lung lay răng sữa nên xử lý thế nào?
Xử lý khi răng sữa bị mòn nặng
Khi răng sữa bị mòn nặng, cha mẹ cần đưa trẻ đến nha khoa để được khám và điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ mòn của răng, có thể bao gồm:
Trám răng: là phương pháp điều trị khi răng bị mòn và sâu, gây ra lỗ hổng trên răng. Bác sĩ sẽ loại bỏ phần răng bị sâu và mòn, sau đó trám lại bằng vật liệu như composite.
Phòng ngừa mòn răng sữa cho trẻ
Để phòng ngừa mòn răng sữa cho trẻ, cha mẹ cần chú ý đến các biện pháp sau:
- Giáo dục trẻ về ý thức bảo vệ răng miệng, không sử dụng răng để cắn, mở, hay giữ các vật cứng, sắc nhọn, hay dễ gây chấn thương.
- Khuyến khích trẻ chải răng đúng cách và định kỳ, sử dụng kem đánh răng có fluoride để tăng cường độ bền của men răng.
- Hạn chế cho trẻ ăn các thực phẩm ngọt, bột, hay chua, vì chúng có thể gây sâu răng và làm yếu răng.
- Đảm bảo trẻ có một chế độ ăn uống cân bằng và đủ dinh dưỡng, bổ sung canxi, vitamin D, và các khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của răng và xương.
- Thường xuyên đưa trẻ đến khám răng để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý răng miệng, như sâu răng, viêm nha chu, hay răng mọc lệch.
- Khi trẻ chơi thể thao hay các hoạt động có nguy cơ cao gây chấn thương răng, như bóng đá, bóng rổ, đua xe, hay leo núi, nên cho trẻ đeo mũ bảo hiểm, kính bảo hộ, hay miệng giả.
- Trang bị các thiết bị an toàn cho trẻ khi tham gia giao thông, như đai an toàn, ghế ngồi, hay xe đạp phù hợp với kích thước và tuổi của trẻ.
- Giám sát trẻ khi chơi đùa, tránh để trẻ chạy nhảy, leo trèo, hay đẩy đụng nhau gần các vật cứng, sắc nhọn, hay cao.
- Lên kế hoạch cho con khám nha khoa thường xuyên, ngay cả khi răng con khỏe mạnh bình thường.
Răng sữa là những chiếc răng quan trọng cho sự phát triển của trẻ, nhưng cũng rất dễ bị mòn do nhiều nguyên nhân. Cha mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu cho thấy răng sữa của trẻ bị mòn, và áp dụng các biện pháp xử lý kịp thời để bảo vệ răng cho bé. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chăm sóc răng miệng cho trẻ hàng ngày, và đưa trẻ đến khám răng định kỳ để ngăn ngừa mòn răng sữa. Bằng cách này, cha mẹ sẽ giúp cho trẻ có được hàm răng sữa chắc khỏe, và chuẩn bị cho răng vĩnh viễn mọc lên đều đẹp.
