Sưng nướu răng hàm trên gây đau đớn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và công việc của người mắc phải. Tình trạng này kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, dễ nảy sinh tâm lý bực bội, bất đồng với những người xung quanh. Vậy, sưng nướu răng hàm trên do đâu và điều trị bằng cách nào? Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn hiểu rõ về vấn đề này.
Mục lục
Dấu hiệu nhận biết sưng nướu răng hàm trên
Nướu (hay lợi) là lớp mô mềm bao quanh và nâng đỡ chân răng, có vai trò bao bọc và bảo vệ răng. Sưng là một trong những dấu hiệu thường thấy trong phản ứng viêm, xảy ra do sự tích tụ dịch lỏng ở trong mô. Tình trạng sưng nướu răng răng hàm trên có thể được phát hiện dễ dàng thông qua những dấu hiệu dưới đây:
- Vùng nướu ở răng hàm trên (răng số 6,7,8) sưng phồng, phù nề, tăng kích thước hơn hẳn vùng xung quanh.
- Nướu có màu đỏ tươi, đỏ thẫm hoặc có chấm xuất huyết thay vì màu hồng nhạt như bình thường.
- Chạm vào nướu có cảm giác đau nhức, có thể chảy máu khi ấn nhẹ hoặc khi ăn nhai.
- Chân răng lộ ra nhiều hơn do sưng nề khiến lợi tụt.
- Sát chân răng có các bọc màu trắng sữa hoặc vàng nhạt do có mủ.
- Hơi thở có mùi khó chịu.
Nguyên nhân sưng nướu răng hàm trên
Sưng nướu răng hàm trên là dấu hiệu cho thấy phần nướu đang bị viêm, nhiễm khuẩn. Tình trạng này thường xảy ra khi nướu bị tổn thương và nhiễm trùng do sự xâm nhập, phát triển của các loại vi khuẩn. Ngoài ra, rối loạn nội tiết cũng là một trong những nguyên nhân khiến phần nướu răng hàm trên bị sưng đau. Một số nguyên nhân cụ thể gây sưng nướu răng hàm trên như:
Mọc răng khôn hàm trên
Răng khôn (hay răng số 8) là chiếc răng cuối cùng trên cung hàm, thường mọc ở độ tuổi từ 18 – 25 tuổi. Lúc này, các răng khác đã mọc ổn định và kết cấu lợi đã vững chắc nên quá trình mọc răng sẽ dễ gây chen lấn, khiến nướu tổn thương nhiều hơn.
Mặt khác, khung xương hàm của hầu hết người châu Á đều khá nhỏ, không đủ không gian cho 32 răng. Vì vậy, răng số 8 thường bị mọc lệch, mọc ngầm, lợi trùm. Tình trạng này làm tăng tổn thương cho các kết cấu xung quanh như: dây thần kinh, mạch máu, răng số 7 và mô nướu.
Ngoài triệu chứng sưng nướu, mọc răng khôn hàm trên còn có thể gây ra các triệu chứng khác như:
- Nướu chảy máu hoặc hình thành khối mủ ở bề mặt nướu.
- Đau nhức vùng hàm má.
- Sưng má kéo dài lên vùng mắt.
- Hôi miệng, chán ăn.
- Sốt cao toàn thân, nổi hạch.
- Mất cảm giác ngon miệng, khó tiêu.
Mọc răng khôn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng như: viêm lợi, viêm nha chu, sâu răng,… do vệ sinh răng miệng khó khăn. Nghiêm trọng hơn, răng khôn mọc lệch nếu không được xử lý tốt có thể phá hỏng răng số 7, gây mất răng dẫn đến biến chứng tiêu xương hàm. Do đó, bạn cần thăm khám nha khoa để được bác sĩ tư vấn và điều trị kịp thời.
Đọc tiếp:
- Răng số 8 đang đau có nhổ ngay được không?
- Cách chăm sóc sau khi nhổ răng khôn giúp nhanh lành thương
Viêm nha chu
Viêm nha chu là tình trạng nhiễm trùng răng cấp độ nặng, xảy ra do vi khuẩn trú ngụ trên bề mặt và các túi xung quanh răng. Khi vi khuẩn phát triển quá mức sẽ gây ra nhiễm trùng chân răng và xuất hiện phản ứng viêm. Khi viêm nha chu xảy ra ở răng hàm trên, người bệnh sẽ thấy vùng lợi tại vị trí này xuất hiện các triệu chứng: sưng, đau, nóng đỏ.
Ngoài ra, viêm nha chu răng hàm trên còn có một số biểu hiện khác như:
- Nướu có màu đỏ tươi, đỏ sẫm hoặc tím sẫm.
- Sờ vào nướu thấy mềm hơn bình thường.
- Dễ bị chảy máu khi đánh răng, dùng chỉ nha khoa hoặc ngay cả khi súc miệng mạnh.
- Khạc ra máu sau khi đánh răng.
- Xuất hiện các mảng mủ trắng hoặc vàng giữa răng và nướu.
- Răng hàm trên lung lay, đau nhức khi ăn nhai.
Viêm nha chu là bệnh lý nguy hiểm vì có thể phá huỷ các cấu trúc hỗ trợ răng, bao gồm: nướu, dây chằng, hệ thống mạch máu và xương hàm. Sau một thời gian, chân răng bị nới lỏng dẫn đến lung lay và dễ rụng. Ngoài ra, vi khuẩn trong ổ viêm có thể xâm nhập vào máu và gây nhiễm trùng huyết, bệnh mạch vành và ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát tiểu đường.
Tham khảo: Viêm nha chu uống thuốc gì?
Tổn thương nướu
Sưng nướu răng hàm trên cũng có xảy ra khi nướu bị tổn thương do các chấn thương xảy ra khi: đánh răng, nhai thức ăn hay do va đập. Những tác động này khiến mô nướu bị rách hoặc vỡ, dập làm khởi phát triệu chứng viêm và gây ra các triệu chứng như:
- Nướu sưng tấy, phù nề, chảy máu, đau nhức.
- Trên nướu có các mảng tím, đỏ sẫm hoặc vết xước.
- Răng đau nhức, có lung lay, gây khó khăn khi ăn uống.
Nếu không được chăm sóc tốt, những vết thương này có thể bị nhiễm trùng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng.
Vệ sinh răng miệng kém
Giữa kẽ răng và đường viền nướu có khe hở tự nhiên nên rất dễ bị thức ăn bám đọng. Đây là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển và gây nên các bệnh về răng miệng. Ngoài ra, thức ăn mắc kẹt giữa kẽ răng cũng gây chèn ép, kích ứng khiến vùng nướu răng hàm trên dễ bị sưng, đau nhức.
Triệu chứng điển hình của tình trạng này gồm:
- Thức ăn mắc kẹt ở các kẽ răng gây đau nhức.
- Miệng có mùi hôi khó chịu.
- Răng đau nhức dai dẳng và nhạy cảm.
Răng miệng không được vệ sinh sạch sẽ có thể trở thành nguyên nhân gây ra các bệnh lý răng miệng như: sâu răng, viêm lợi, viêm nha chu,…
Hỏi đáp: Đánh răng nhiều lần có tốt không?
Mang thai
Rối loạn nội tiết khi mang thai có thể gây sưng nướu răng hàm trên. Nguyên nhân là sự tăng cường hormone progesterone trong thai kỳ làm tăng lưu lượng máu đến răng. Tình trạng này có thể gây kích ứng, khiến nướu răng sưng tấy và dễ chảy máu chân răng.
Sưng nướu răng hàm trên do mang thai không nguy hiểm. Tuy nhiên, cảm giác đau nhức có thể khiến mẹ bầu mệt mỏi, chán ăn, ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, mẹ bầu nên chủ động gặp bác sĩ để được tư vấn.
Có thể bạn quan tâm: Đau răng buốt lên đầu là bị gì?
Mẹo giảm sưng nướu răng hàm trên tại nhà
Một trong những ảnh hưởng dễ thấy nhất của tình trạng sưng nướu là cảm giác đau nhức, sưng tấy xuyên suốt và kéo dài. Để giảm triệu chứng này, bạn có thể áp dụng một số cách đơn giản sau:
Chườm lạnh
Nhiệt lạnh gây co hẹp mạch máu, giảm tuần hoàn máu qua vị trí chườm, qua đó giảm triệu chứng viêm. Điều này giúp nướu bớt sưng đau và khiến người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Cách chườm lạnh khá đơn giản, bạn chỉ cần:
- Dùng một khăn sạch, nhúng vào nước lạnh hoặc túi đựng đá chườm chuyên dụng.
- Đặt khăn lạnh lên vùng má bị sưng đau, di chuyển nhẹ nhàng.
- Chườm liên tục khoảng 15 phút để có được hiệu quả tốt nhất.
Chú ý: Không đặt trực tiếp đá lên da hoặc chườm quá 30 phút vì có thể gây bỏng lạnh, khiến các mô bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
Ngậm nước muối
Sử dụng nước muối giúp hỗ trợ tốt trong việc giảm đau và làm lành tổn thương tại vùng nướu bị sưng viêm. Bạn có thể dùng 2 loại nước muối gồm:
- Nước muối sinh lý 0.9% : Dùng để súc miệng trong khoảng 30 giây sau khi ăn hoặc khi ngủ dậy để làm sạch khoang miệng tốt hơn, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.
- Nước muối ưu trương 1.8%: Súc miệng trong 2 phút với tần suất 3 lần/ ngày giúp chống viêm, giảm sưng phù ở nướu.
Lưu ý: Không nên lạm dụng nước muối ưu trương vì sự dịch chuyển nước từ tế bào ra bên ngoài quá mức, gây khô rát miệng và có thể khiến mô bị tổn thương.
Hỏi đáp: Nhét muối vào răng sâu – có thể khỏi sâu răng không?
Dùng thuốc giảm đau
Một trong những cách hiệu quả nhất để kiểm soát triệu chứng đau nhức do sưng nướu răng hàm trên là dùng thuốc giảm đau. Trong đó, hoạt chất paracetamol được sử dụng phổ biến trong hầu hết trường hợp. Cách sử dụng thuốc như sau:
- Liều dùng: 10 – 15mg/ kg/ lần.
- Mỗi lần uống cách nhau từ 4 – 6 tiếng.
Lưu ý: Không uống Paracetamol sau khi uống rượu bia và không sử dụng thuốc cho người mẫn cảm hay dị ứng với thuốc. Những người có bệnh lý về gan, thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống.
Điều trị tình trạng sưng nướu răng hàm trên
Phác đồ điều trị sưng nướu răng hàm trên được xây dựng dựa trên nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khoẻ hiện tại của bệnh nhân. Tuỳ vào trường hợp cụ thể mà người bệnh có thể cần một hoặc đồng thời nhiều biện pháp điều trị dưới đây:
Uống thuốc
Thuốc điều trị sưng nướu răng hàm trên được bác sĩ chỉ định dựa trên nguyên nhân và triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải. Một số loại thuốc thường được dùng gồm:
- Thuốc chống viêm NSAIDs: Thường gặp như ibuprofen, diclofenac,… có tác dụng chống viêm, giảm đau. Thuốc được chỉ định trong các trường hợp nướu sưng do áp xe răng hoặc viêm nha chu.
- Thuốc kháng sinh: Phổ biến như: spiramycin, metronidazole, amoxicillin,… Thuốc được kê trong trường hợp nướu răng có dấu hiệu nhiễm khuẩn.
Lưu ý: Người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để có hiệu quả điều trị tốt nhất và tránh gặp phải tác dụng phụ nguy hiểm.
Nhổ răng khôn
Nhổ răng khôn được chỉ định cho những trường hợp: răng khôn mọc lệch, mọc ngầm hoặc lợi trùm kéo dài dai dẳng. Vì răng khôn không đóng vai trò quan trọng trong chức năng ăn nhai nên việc nhổ bỏ sẽ không ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh.
Quy trình nhổ răng khôn diễn ra như sau:
- Người bệnh được chụp x – quang để xác định tình trạng hiện tại của răng khôn.
- Áp dụng các biện pháp điều trị dứt điểm tình trạng sưng viêm, nhiễm khuẩn trong khoang miệng.
- Bác sĩ tiến hành làm sạch khoang miệng trước khi nhổ răng khôn.
- Người bệnh được gây tê hoặc gây mê tuỳ thuộc vào độ khó của ca phẫu thuật.
- Bác sĩ tiến hành nhổ bỏ răng khôn và xử lý vết thương.
Tuỳ vào số lượng và độ khó mà chi phí nhổ răng khôn có thể dao động từ 900.000 – 2.000.000 đồng/ răng. Sau khi nhổ răng, người bệnh được hướng dẫn sử dụng thuốc, chế độ chăm sóc và hẹn lịch tái khám.
Trên đây là nội dung giải thích về nguyên nhân gây ra tình trạng sưng nướu răng hàm trên cũng như một số biện pháp khắc phục. Mong rằng những chia sẻ này sẽ cung cấp thông tin hữu ích đến bạn đọc. Nếu cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ trực tiếp với chuyên gia qua hotline: 093 186 3366.
