Từ 6 – 13 tuổi là giai đoạn thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn. Khi quá trình này kết thúc, hàm răng bình thường sẽ có 28 chiếc răng (chưa tính răng khôn, vì chúng thường mọc muộn hơn). Tuy nhiên, có những trường hợp răng sữa rụng đi nhưng không có răng vĩnh viễn mọc lên thay thế. Vậy tại sao lại như vậy và phải làm gì khi gặp phải tình trạng này? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Mục lục
Tại sao răng không mọc lại?
Do di truyền và vấn đề bẩm sinh
Lý do răng vĩnh viễn không mọc lên là do trong xương hàm không có mầm răng để tạo ra răng. Điều này có thể xảy ra với cả răng sữa và răng vĩnh viễn, nhưng thường gặp hơn ở răng vĩnh viễn.
Vấn đề là phát sinh từ đặc điểm di truyền. Phôi răng không hình thành do đột biến gen. Nguyên nhân chính gây dị tật bẩm sinh là do đột biến gen mang tính chất gia đình. Việc không có răng vĩnh viễn có liên quan đến nhiều bệnh khác nhau ở cấp độ di truyền.
Thông thường, những người bị thiếu răng di truyền, bẩm sinh do rối loạn phát triển bào thai thường chỉ thiếu 1 – 2 răng vĩnh viễn (hypodontia), một số ít trường hợp có thể bị thiếu tới 6 răng (oligodontia) và rất hiếm trường hợp thiếu toàn bộ răng.
Răng không mọc lại thường là răng cối và răng nanh vĩnh viễn, ít gặp hơn ở răng sữa và răng cửa vĩnh viễn.
Răng vĩnh viễn mọc ngầm
Đây là trường hợp có mầm răng vĩnh viễn, nhưng răng không mọc theo đúng hướng, mà mọc ngầm vào bên trong, bên ngoài, hoặc ngang xương hàm.
Răng mọc ngầm có thể do kích thước của răng và xương hàm không phù hợp với nhau, dẫn đến không có đủ chỗ cho răng phát triển đều đặn. Răng lớn hơn hàm sẽ bị chen chúc, xô lệch, trong khi hàm lớn hơn răng sẽ gây ra khoảng trống giữa các răng.
Bên cạnh đó, còn một số nguyên nhân khác khiến răng mọc ngầm vào bên trong khiến chúng ta tưởng là thiếu răng đó là do:
- Mất răng sữa sớm: Đây là trường hợp răng sữa bị rụng quá sớm do tai nạn, sâu răng, viêm nướu, hoặc nhổ bớt. Răng sữa có vai trò hướng dẫn cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí, nếu mất sớm sẽ làm cho răng vĩnh viễn mất phương hướng, dễ bị mọc lệch.
- Răng sữa rụng muộn: Đây là trường hợp răng sữa bị giữ lại quá lâu trên cung hàm, không nhường chỗ cho răng vĩnh viễn mọc lên. Răng vĩnh viễn sẽ không có đủ không gian để phát triển, nên phải mọc lệch sang vị trí khác.
- Các thói quen xấu: Đây là trường hợp răng mọc lệch do các thói quen xấu ảnh hưởng đến cấu trúc xương hàm và răng, như mút ngón tay, thở miệng, nghiến răng, ngậm núm vú giả, ngậm bút, ngậm móng tay… Các thói quen này có thể làm biến dạng xương hàm, gây chênh lệch khớp cắn, làm răng mọc lệch.
- Khối u trong hàm: Đây là trường hợp răng mọc lệch do có khối u trong xương hàm, gây áp lực lên các mầm răng vĩnh viễn, làm cho răng không thể mọc lên đúng vị trí. Khối u trong hàm có thể do nhiều nguyên nhân, như nhiễm trùng, viêm nhiễm, ung thư,….
Nướu bị xơ hóa
Nướu là một loại mô mềm bao quanh răng, có chức năng bảo vệ răng và hỗ trợ quá trình mọc răng.
Khi nướu bị xơ hóa, nướu sẽ trở nên cứng và dày hơn bình thường, do sự tích tụ của các chất collagen và canxi. Nướu bị xơ hóa sẽ gây cản trở làm cho răng khó trồi lên được, hoặc mọc lệch, mọc ngầm.
Răng vĩnh viễn không mọc lên có ảnh hưởng gì?
Răng vĩnh viễn không mọc lên sau khi thay răng sữa là một hiện tượng bất thường, có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe và thẩm mỹ răng miệng.
Khi răng vĩnh viễn không mọc lên, răng sữa sẽ tồn tại lâu hơn bình thường, nhưng không thể duy trì được chức năng ăn nhai và bảo vệ răng miệng tốt như răng vĩnh viễn. Răng sữa có chân răng yếu và nông, dễ bị mòn, sâu, gãy, rụng, gây đau nhức, nhiễm trùng, hôi miệng… Ngoài ra, răng sữa cũng không phù hợp với kích thước và hình dạng của hàm răng trưởng thành, dễ gây chen chúc, xô lệch, mất thẩm mỹ.
Nếu răng sữa rụng đi, răng vĩnh viễn không mọc lên, tình trạng thiếu răng trên cung hàm sẽ xảy ra. Khi các khoảng trống xuất hiện trong răng, điều này dẫn đến sự phân bổ tải trọng lên hàm không đúng cách. Kết quả là, từng chiếc răng có thể bị quá tải, dẫn đến sự mài mòn, phá hủy nhanh chóng và phát triển sâu răng. Một vấn đề phổ biến không kém khi thiếu răng đó là sự phát triển của các bệnh về khớp thái dương hàm.
Ngoài ra, nếu một người bị thiếu răng, các vấn đề về khớp cắn có thể xáo trộn, khiến tình trạng sai lệch khớp cắn ngày càng nghiêm trọng hơn. Nó không chỉ ảnh hưởng tới thẩm mỹ, quá trình vệ sinh răng miệng mà còn là yếu tố nguy cơ tạo ra sự phát triển của nhiều bệnh răng miệng.
Tại sao răng vĩnh viễn không tiếp tục mọc lại khi mất đi?
Răng vĩnh viễn là bộ răng cuối cùng của con người, không có mầm răng để mọc lên răng mới nữa. Khi răng vĩnh viễn bị mất, vị trí răng sẽ bị trống hoàn toàn.
Răng không mọc thì phải làm sao?
Thời gian mọc răng vĩnh viễn sau khi răng sữa rụng có thể khác nhau ở mỗi trẻ, nhưng thường sẽ sau 1 đến 2 tháng. Răng cửa và răng nanh có thể mọc sớm hơn, sau 2 – 4 tuần. Thực tế, thời gian này cũng phụ thuộc vào loại răng, số lượng chân răng, và các yếu tố khác như dinh dưỡng, thói quen, hoặc bẩm sinh.
Tuy nhiên, cha mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng mọc răng của con, nếu như thấy răng mọc quá chậm thì nên đưa bé tới các bệnh viện, phòng khám nha khoa để được kiểm tra.
Vấn đề thiếu răng cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời bằng cách làm x-quang toàn bộ răng miệng, nhằm xác định vị trí, số lượng, và nguyên nhân của răng bị thiếu. Để khắc phục tình trạng mất răng, thiếu răng, người ta có thể sử dụng các phương pháp như cấy ghép implant, bắc cầu răng sứ, hoặc lắp hàm giả tháo lắp.
Sau đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các phương pháp điều trị này:
Niềng răng
Niềng răng là một phương pháp sử dụng các khí cụ nha khoa chuyên dụng để dịch chuyển răng về đúng vị trí chuẩn khớp cắn và đạt được yêu cầu về thẩm mỹ. Thời gian nắn chỉnh răng thường kéo dài từ 1.5 – 2 năm, một số ca khó có thể trên 2 năm.
Niềng răng có thể điều trị răng mọc lệch, răng hô, răng móm, răng khểnh, răng thưa, nhưng nó cũng có thể khắc phục tình trạng thiếu răng bẩm sinh hoặc mất răng do các vấn đề khác như chấn thương, tai nạn, bệnh lý răng miệng…
Hiện nay có hai loại niềng răng cơ bản là niềng răng mắc cài và niềng răng không mắc cài.
Niềng răng mắc cài là phương pháp sử dụng hệ thống mắc cài, dây cung và thun liên hàm để tạo lực siết lên răng, giúp răng dịch chuyển và trở về đúng vị trí trên cung hàm. Niềng răng không mắc cài là phương pháp sử dụng khay niềng nhựa trong suốt, được thiết kế riêng theo dấu răng của mỗi người, để nắn chỉnh răng mọc sai lệch.
Mỗi loại niềng răng lại có nhiều phương pháp khác nhau, mỗi phương pháp lại có những ưu nhược điểm riêng.
Niềng răng mắc cài có ưu điểm là chi phí thấp hơn, có thể điều trị được nhiều trường hợp răng mọc sai lệch khác nhau. Nhược điểm của niềng răng mắc cài là gây khó chịu, đau rát khi đeo, dễ bám thức ăn, khó vệ sinh răng miệng, có thể gây viêm nướu, sâu răng, tính thẩm mỹ không cao.
Hỏi đáp: Niềng răng mắc cài loại nào tốt nhất?
Niềng răng không mắc cài có ưu điểm là thẩm mỹ cao, không bị lộ khí cụ khi đeo niềng, dễ dàng tháo lắp, vệ sinh răng miệng, thoải mái hơn, không ảnh hưởng đến phát âm. Nhược điểm của niềng răng không mắc cài là chi phí cao hơn, nhiều loại niềng răng không mắc cài không phù hợp nắn chỉnh răng mọc quá sai lệch.
Xem chi tiết về: Quy trình niềng răng
Cấy ghép implant
Phương pháp cấy ghép răng implant là phương pháp trồng răng giả hiện đại nhất hiện nay, giúp phục hình răng đã mất bằng cách cấy ghép một trụ kim loại làm bằng titanium vào xương hàm, rồi gắn mão răng sứ lên trên.
Thời gian thực hiện để cấy một trụ implant vào xương hàm mất khoảng 30 – 60 phút. Sau đó, cần đợi từ 3 – 6 tháng để trụ implant tích hợp với xương hàm. Trong thời gian này, bác sĩ sẽ gắn răng tạm để bạn có thể sinh hoạt bình thường.
Phương pháp này có nhiều ưu điểm như:
- Phục hình răng toàn diện, thẩm mỹ cao, khó nhận biết răng giả.
- Khả năng ăn nhai cao, không bị cộm hay rớt răng giả.
- Phù hợp với nhiều trường hợp mất răng, từ một răng đến toàn hàm.
- Ngăn chặn tiêu xương hàm, bảo tồn được răng thật.
Có thể bạn quan tâm: Tuổi thọ của răng implant là bao lâu?
Quy trình cấy ghép răng implant cơ bản gồm 4 bước chính:
- Tư vấn và điều trị sơ bộ: Bác sĩ sẽ khám răng miệng, chụp X-quang, phim 3D, lấy dấu răng và tư vấn cho bạn phương pháp phù hợp nhất.
- Đặt implant: Bác sĩ sẽ tiến hành cấy ghép trụ implant vào xương hàm ở vị trí răng đã mất, sau đó băng bó và theo dõi tình trạng lành vết thương.
- Đặt abutment và gắn mão tạm: Sau khi trụ implant tích hợp với xương hàm, bác sĩ sẽ gắn khớp nối abutment và mão răng tạm để bảo vệ trụ implant và tạo hình dáng cho răng.
- Đặt mão sau cùng: Sau khi mão răng sứ được chế tác xong, bác sĩ sẽ gắn lên trên trụ implant và khớp nối để hoàn thành quá trình cấy ghép.
Tham khảo: DỊCH VỤ TRỒNG RĂNG IMPLANT TẠI NHA KHOA THÚY ĐỨC
Bắc cầu răng sứ
Phương pháp bắc cầu răng sứ là phương pháp phục hình răng bị mất bằng cách gắn một cầu răng sứ lên hai răng thật kế cạnh khoảng mất răng. Cầu răng sứ được nâng đỡ và dán vào các răng thật còn khỏe mạnh, giúp khôi phục chức năng và thẩm mỹ cho hàm răng.
Phương pháp này có những ưu điểm như:
- Mang lại tính thẩm mỹ cao cho hàm răng và gương mặt.
- Phục hồi chức năng ăn nhai của răng đã mất.
- Chi phí thấp hơn cấy ghép implant.
- Tồn tại khá tốt trong khuôn miệng.
Phương pháp bắc cầu răng sứ cũng có những hạn chế như:
- Không ngăn chặn được tình trạng tiêu xương hàm.
- Gây áp lực đáng kể lên các răng lân cận.
- Nếu không được bọc khít có thể dẫn đến một số bệnh lý cho răng hàm.
Tìm hiểu thêm: Tuổi thọ của cầu răng sứ
Quy trình bắc cầu răng sứ gồm 5 bước chính:
- Thăm khám và tư vấn: Bác sĩ sẽ khám răng miệng, chụp X-quang, phim 3D, lấy dấu răng và tư vấn cho bạn phương pháp phù hợp nhất.
- Đặt cầu răng sứ: Bác sĩ sẽ tiến hành gây tê, mài cùi răng ở hai răng kế cạnh khoảng mất răng và lấy dấu răng để chế tạo cầu răng sứ.
- Lắp cầu răng sứ: Sau khi cầu răng sứ được hoàn thành, bác sĩ sẽ lắp cầu răng cho bệnh nhân và điều chỉnh sao cho phù hợp.
- Hoàn thành quy trình: Bác sĩ hướng dẫn và chỉ định cho bệnh nhân cách vệ sinh cũng như một số việc nên làm và không nên làm sau khi lắp cầu răng.
- Tái khám: Bệnh nhân sẽ được hẹn lịch tái khám để kiểm tra tình trạng tương thích của cầu răng sứ và răng thật.
Hàm giả tháo lắp
Hàm giả tháo lắp là phương pháp phục hình răng để thay thế nhiều răng hoặc toàn bộ răng đã mất nhưng không muốn mài răng bọc sứ hay cấy ghép implant. Hàm giả tháo lắp có thể được tháo lắp khỏi miệng để làm sạch và bảo quản.
Phương pháp hàm giả tháo lắp phù hợp với những trường hợp thiếu nhiều răng hoặc toàn bộ hàm răng, nhất là ở người cao tuổi. Hàm giả tháo lắp giúp khôi phục chức năng nhai và phát âm, tạo hình khuôn mặt và ngoại hình, và có chi phí thấp hơn so với các phương pháp thay thế răng khác.
Phương pháp hàm giả tháo lắp cũng có những hạn chế như không ngăn chặn được tình trạng tiêu xương hàm, gây áp lực đáng kể lên các răng lân cận, và nếu không được bọc khít có thể dẫn đến một số bệnh lý cho răng hàm.
Chi phí lắp hàm giả tháo lắp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như loại hàm giả, chất liệu hàm giả, số lượng răng giả, và địa chỉ điều trị, có thể dao động từ 1 triệu đến 10 triệu đồng cho một hàm.
Tìm hiểu: DỊCH VỤ LÀM HÀM GIẢ THÁO LẮP TẠI NHA KHOA THÚY ĐỨC