Nhiệt miệng, dù không nguy hiểm nhưng lại mang đến nhiều phiền toái cho chúng ta khi giao tiếp, ăn uống. Nhiều người nghe nói rằng việc bổ sung vitamin PP có thể cải thiện nhanh chóng các triệu chứng của nhiệt miệng. Vậy điều này có thực sự đúng? Cùng nhìn vào những bằng chứng khoa học để hiểu rõ hơn về công dụng của loại vitamin này và liệu bạn nên sử dụng nó như thế nào cho hiệu quả.
Mục lục
Vitamin PP là gì?
Vitamin PP (còn gọi là Vitamin B3, Niacin, Nicotinamid, Niacinamid, Axit Nicotinic) là loại vitamin tan trong nước và không tích trữ trong cơ thể. Vì vậy, chúng ta cần bổ sung thực phẩm chứa Vitamin PP trong chế độ ăn hàng ngày. Vitamin PP rất quan trọng cho nhiều quá trình sinh lý:
- Cần thiết cho hô hấp tế bào (như một coenzyme trong chuỗi hô hấp).
- Tham gia vào việc tổng hợp hormone sinh dục, cortisol, thyroxin và insulin.
- Cần thiết cho quá trình trao đổi chất của carbohydrate, protein và chất béo.
- Tham gia vào việc tổng hợp axit amin.
- Giúp tuần hoàn máu và giảm mức cholesterol, có tác dụng giãn mạch.
- Tốt cho da.
- Đảm bảo sức khỏe của niêm mạc dạ dày và ruột.
- Cần thiết cho hoạt động đúng đắn của hệ thần kinh, cải thiện trí nhớ và giấc ngủ, cũng như giảm căng thẳng và lo âu.
- Có tác dụng tăng cường, chống lại cảm giác kiệt sức và mệt mỏi, cả về thể chất và tinh thần.
- Có tính chất chống oxy hóa và chống viêm.
Thiếu vitamin PP có gây ra nhiệt miệng?
Cơ thể thiếu hụt vitamin PP nghiêm trọng có thể gây ra bệnh Pellagra. Biểu hiện đặc trưng của bệnh này là tiêu chảy, viêm da, mất trí nhớ và thậm chí có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị. Một trong những triệu chứng về răng miệng của bệnh Pellagra là nhiệt miệng.
Tuy nhiên, trong thực tế, tình trạng thiếu hụt vitamin PP nghiêm trọng như vậy không phải là phổ biến, nó chỉ hay gặp ở những vùng hoặc quốc gia mà người dân sử dụng hạt kê hoặc ngô làm thực phẩm chính.
Hầu hết chúng ta có chế độ ăn uống đa dạng và cân đối, không cần phải lo lắng về vấn đề thiếu hụt vitamin PP. Loại vitamin này có mặt tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như thịt, cá, ngũ cốc và rau quả. Nếu bạn có chế độ ăn uống đầy đủ và cân bằng, bạn sẽ cung cấp đủ lượng vitamin PP cần thiết cho cơ thể mà không cần phải bổ sung thêm.
Hơn nữa, nếu bạn đang gặp phải vấn đề nhiệt miệng, nguyên nhân thường đến từ những yếu tố khác như stress, thay đổi nội tiết tố, hay các thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách. Vì vậy, hãy tiếp tục duy trì một lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp hợp lý để duy trì sức khỏe răng miệng tốt.
Tìm hiểu thêm: Nhiệt miệng có thể do thiếu những vitamin nào khác?
Nghiên cứu hiệu quả chữa nhiệt miệng từ vitamin nhóm B
Mặc dù nghiên cứu này chỉ đề cập chung chung đến “vitamin B”, nhưng vitamin B3 (vitamin PP) là một trong những vitamin nhóm B được sử dụng phổ biến nhất để điều trị nhiệt miệng. Do đó, kết quả của nghiên cứu này cũng có thể áp dụng để tham khảo để đánh giá hiệu quả của vitamin PP trong điều trị nhiệt miệng.
Có một nhóm các nhà nghiên cứu đã tổng hợp nguồn dữ liệu lớn gồm các bài báo khoa học được xuất bản từ năm 2010 đến 2021 trên các cơ sở dữ liệu y tế uy tín về đề tài bổ sung vitamin B với hiệu quả điều trị nhiệt miệng.
Họ tìm thấy tổng cộng có 16 nghiên cứu với 1.534 bệnh nhân được chọn để phân tích. Trong nhóm điều trị, một số bệnh nhân được dùng vitamin B đơn lẻ, một số khác được dùng vitamin B kết hợp với acid pantothenic.
Kết quả nghiên cứu:
- So với nhóm đối chứng, những bệnh nhân dùng vitamin B có:Tỷ lệ khỏi bệnh cao hơn (gấp hơn 5 lần).
- Tỷ lệ tái phát bệnh thấp hơn (gần 80% giảm nguy cơ tái phát).
- Thời gian lành vết loét miệng ngắn hơn.
- Thời gian điều trị ngắn hơn.
Từ những nghiên cứu tổng hợp này, các nhà khoa học nhận định rằng vitamin B có hiệu quả tích cực trong việc điều trị nhiệt miệng. Bệnh nhân dùng vitamin B có tỷ lệ khỏi bệnh cao hơn, giảm nguy cơ tái phát, thời gian lành bệnh và thời gian điều trị ngắn hơn so với nhóm không điều trị.
Có nên bổ sung vitamin PP để chữa nhiệt miệng?
Nhiệt miệng là một dạng loét đơn giản và dễ điều trị, ngay cả khi chúng ta không can thiệp nó cũng có thể tự khỏi sau khoảng 1 tuần. Tuy nhiên, nhiệt miệng gây đau đớn và khó chịu khi ăn uống, nên ai cũng muốn vết loét nhanh lành nhất có thể.
Mặc dù có nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy bổ sung vitamin nhóm B (trong đó có vitamin PP) giúp vết loét nhanh lành hơn, nhưng đây không phải là một biện pháp cấp tốc mang tính ưu tiên. Việc bổ sung vitamin tổng hợp dù là loại nào, cũng cần có sự thăm khám và cho phép của bác sĩ. Nhất là khi ở trong tình trạng thiếu hụt trầm trọng, cần bổ sung vitamin liều cao.
Thay vào đó, để giảm nhanh triệu chứng nhiệt miệng, các biện pháp như sử dụng các loại gel/ thuốc bôi/ miếng dán nhiệt miệng có chứa thành phần như lidocaine hoặc benzocaine để thể giảm đau và tăng tốc độ lành thương. Những sản phẩm này luôn có bán sẵn tại các nhà thuốc hoặc các cửa hàng y tế online, bạn có thể mua bất cứ lúc nào.
Nếu như bạn vẫn muốn bổ sung vitamin PP thì có thể thực hiện thông qua chế độ ăn uống sẽ đảm bảo an toàn và hấp thu dễ dàng hơn so với viên uống tổng hợp.
Dưới đây là danh sách một số loại thực phẩm giàu vitamin PP, bạn có thể tham khảo:
- Lạc: 18,9 mg/100g
- Gan heo: 17,2 mg/100g
- Cá ngừ: 15,5 mg/100g
- Gan bò: 13 mg/100g
- Gà: 12,5 mg/100g
- Cá thu: 11,6 mg/100g
- Đậu nành (hạt): 9,7 mg/100g
- Cá hồi: 9,4 mg/100g
- Thịt bò: 8,2 mg/100g
- Thịt gà tây: 8,1 mg/100g
- Mực: 7,6 mg/100g
- Lúa mì (hạt): 7,3 mg/100g
- Hạt điều: 6,9 mg/100g
- Đậu xanh: 6,6 mg/100g
- Thịt thỏ: 6,5 mg/100g
- Đậu đỏ (hạt): 6,4 mg/100g
- Nấm: 5,6 mg/100g
- Trứng gà: 3,6 mg/100g
- Thịt ngỗng: 3,6 mg/100g
- Khoai tây: 1,8 mg/100g
- Rau húng: 1,7 mg/100g
- Rau mùi: 1,6 mg/100g
- Rau ngò: 1,4 mg/100g
- Hạt phỉ: 1,3 mg/100g
- Rau chân vịt: 1,2 mg/100g
- Cà rốt: 1,1 mg/100g
- Súp lơ xanh: 0,6 mg/100g
- Đào: 0,8 mg/100g
- Mận: 0,7 mg/100g
- Cà chua: 0,7 mg/100g
Dưới đây là lượng niacin cần thiết hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi và giới tính. Đơn vị đo được sử dụng là milligram (mg) tương đương niacin (NE), vì cơ thể con người cũng có thể tự sản xuất niacin từ tryptophan, một axit amin có trong các protein.
- Trẻ sơ sinh từ khi sinh đến 6 tháng tuổi: cần 2 mg NE mỗi ngày.
- Trẻ sơ sinh từ 7 đến 12 tháng tuổi: cần 4 mg NE mỗi ngày.
- Trẻ từ 1 đến 3 tuổi: cần 6 mg NE mỗi ngày.
- Trẻ từ 4 đến 8 tuổi: cần 8 mg NE mỗi ngày.
- Trẻ từ 9 đến 13 tuổi: cần 12 mg NE mỗi ngày.
- Thiếu niên nam từ 14 đến 18 tuổi: cần 16 mg NE mỗi ngày.
- Thiếu niên nữ từ 14 đến 18 tuổi: cần 14 mg NE mỗi ngày.
- Nam giới từ 19 tuổi trở lên: cần 16 mg NE mỗi ngày.
- Nữ giới từ 19 tuổi trở lên: cần 14 mg NE mỗi ngày.
- Phụ nữ mang thai: cần 18 mg NE mỗi ngày.
- Phụ nữ cho con bú: cần 17 mg NE mỗi ngày.
Những lưu ý khác giúp bạn nhanh hết nhiệt miệng
Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn nhanh hết nhiệt miệng tại nhà hiệu quả:
1. Giữ vệ sinh răng miệng:
- Súc miệng thường xuyên: Sử dụng nước muối loãng (1/2 muỗng cà phê muối hòa tan trong 1 cốc nước ấm) súc miệng sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ để giúp làm sạch khoang miệng, loại bỏ vi khuẩn và giảm viêm.
- Chải răng nhẹ nhàng: Sử dụng bàn chải đánh răng lông mềm và chải răng nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương thêm các vết loét.
2. Giảm kích ứng:
- Tránh thức ăn cay nóng và chua: Những thực phẩm này có thể khiến các vết loét thêm rát và khó chịu.
- Tránh thức ăn cứng và sắc nhọn: Ưu tiên thực phẩm mềm, dễ nuốt để giảm thiểu việc va chạm vào các vết loét.
- Tránh hút thuốc lá và uống rượu bia: Chất nicotine trong thuốc lá và cồn trong rượu bia có thể làm chậm quá trình lành vết loét và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Đọc chi tiết: Nhiệt miệng nên ăn gì kiêng gì?
3. Sử dụng các phương pháp dân gian:
- Nước dừa: Uống nước dừa tươi hoặc sử dụng nước dừa súc miệng để giúp giảm đau và làm mát khoang miệng.
- Sữa chua: Ăn sữa chua thường xuyên giúp bổ sung lợi khuẩn, hỗ trợ hệ miễn dịch và có thể giúp nhiệt miệng nhanh lành hơn.
- Mật ong: Bôi mật ong trực tiếp lên các vết loét có thể giúp giảm đau, kháng khuẩn và thúc đẩy quá trình lành thương.
- Chườm đá: Chườm đá lạnh lên má bên ngoài vị trí nhiệt miệng trong 15-20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày để giảm sưng và đau.
Lưu ý:
- Nếu nhiệt miệng không cải thiện sau 2 tuần hoặc tái phát nhiệt miệng liên tục hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng nào, đặc biệt nếu bạn đang mang thai, cho con bú hoặc có bất kỳ bệnh lý nào khác.
Hy vọng những lời khuyên trên đây sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng nhiệt miệng nhanh chóng. Chúc bạn sức khỏe tốt!